Page 109 - biologia 6
P. 109

Rozmnażanie                                                                    Żyworodność – sposób
                                                                                         rozmnażania, w którym
          Ssaki to w większości zwierzęta żyworodne, co oznacza, że zarodek,             zarodek (powstały w wyniku
          który powstał w wyniku zapłodnienia, do chwili urodzenia rozwija się           zapłodnienia) do czasu narodzin
          w ciele matki. Korzysta wówczas z tlenu i składników pokarmowych               rozwija się w ciele matki.
          dostarczanych przez łożysko (il. 3.33). Jest to narząd, do którego do-         Łożysko – narząd ssaków, który
          cierają naczynia krwionośne rozwijającego się organizmu i naczynia             tworzy się podczas rozwoju
          krwionośne matki, ale krew obu organizmów się nie miesza. Podob-               płodu i zbudowany jest z tkanki
          nie jak gady i ptaki, ssaki należą do owodniowców, a więc zarodek              matki oraz tkanki płodu; dzięki
          otoczony jest 4 błonami płodowymi.                                             łożysku płód pobiera tlen
            Ssaki opiekują się swoim potomstwem. U niektórych gatunków ro-               i składniki pokarmowe z krwi
          dzi się ono zupełnie bezradne (np. u psów i kotów, il. 3.34), a u innych       matki, a oddaje dwutlenek
          (np. koniowatych) młode stają na nogi w kilka godzin po urodzeniu              węgla, a także substancje
          i podążają za karmiącą je matką (il. 3.35).                                    zbędne i szkodliwe.


                                                naczynia
                                                krwionośne          naczynia
                                                rozwijającego się   krwionośne
                                    pępowina    organizmu           matki







                                    łożysko









                                                                                         Ciekawe!
          3.33    Rozwijający się w macicy młody organizm połączony jest z łożyskiem
          pępowiną, w której biegną naczynia krwionośne. Po porodzie pępowina jest
         odcinana; u człowieka pozostaje po niej pępek








                                                                                         Do rzędu waleni, morskich ssa-
                                                                                         ków, oprócz delfinów zalicza się
                                                                                         m.in. orki (il.), kaszaloty i płetwa-
                                                                                         le. Wśród nich rekordzistą, jeżeli
                                                                                         chodzi o nurkowanie, jest kasza-
          3.34    Koty przez ok. 10 dni        3.35    Źrebię blisko rok po urodzeniu    lot. Potrafi się zanurzyć na głębo-
         od urodzenia pozostają ślepe          pozostaje przy matce i wiele się          kość ponad 2000 m, gdzie poluje
                                               od niej uczy                              na duże morskie głowonogi.

                                                                                 107



   0604_881341_Biologia_6_DRUK.indd   107                                                                     04.06.2019   11:33:56
   104   105   106   107   108   109   110   111   112   113   114