Page 141 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook
P. 141

Więcej na temat


                Więcej o przepływie elektronów w przewodniku

          Wiesz już, że swobodne elektrony w przewodniku przemieszczają się chao-
          tycznie i zderzają się ze sobą i z jonami jego sieci krystalicznej. Szybkość,
          z jaką te elektrony poruszają się w przewodniku w temperaturze pokojowej,
          jest rzędu kilkuset tysięcy metrów na sekundę. Gdy na końcach przewod-
          nika pojawia się napięcie elektryczne, elektrony dodatkowo zaczynają się
          przemieszczać wzdłuż niego, dalej zderzając się ze sobą i z jonami sieci.
          Szybkość ta jest jednak bardzo niewielka. Na przykład w przewodzie mie-
          dzianym wynosi zaledwie 0,15   mm , czyli w ciągu godziny elektron prze-
                                         s
          mieszcza się o około 0,54 m. Można jeszcze zadać pytanie, dlaczego tuż po
          naciśnięciu włącznika zaczyna świecić żarówka czy pracować urządzenie, skoro prąd płynie tak wolno. Pamiętaj
          jednak, że z chwilą pojawienia się napięcia wszystkie elektrony na całej długości przewodnika ruszają w kierunku
          dodatniego bieguna źródła i nie trzeba czekać, aż dotrą te, które znajdują się blisko włącznika.





          W skrócie                                             Czy już umiesz? Sprawdź się!

          O  O Napięcie elektryczne między określonymi punktami   1   Oceń prawdziwość podanych zdań.
              A i B przewodnika jest wielkością, która informuje
              nas, jaką pracę wykonają siły elektryczne podczas     A.  Napięciem elektrycznym między dwoma końcami
              przemieszczania jednostkowego ładunku (1 C) między        przewodnika nazywamy iloraz pracy wykonanej
              tymi punktami.                                            przy przemieszczaniu ładunku między tymi
                                                                        punktami i wartości tego ładunku.
                                 U AB  =  W A→B                     B.   Istnienie napięcia elektrycznego jest warunkiem
                                        q
                                                    (
                                                          1 J
          O  O Jednostką napięcia elektrycznego jest wolt  1 V =  1 C) .  koniecznym przepływu prądu w obwodzie.
          O  O Napięcie między dwoma punktami przewodnika           C.  Kierunek przepływu prądu w obwodzie określamy
              możemy zmierzyć woltomierzem. Woltomierz w obwód          zgodnie ze zwrotem prędkości ruchu elektronów
              włączamy równolegle.                                      swobodnych.
          O  O Istnienie napięcia elektrycznego jest konieczne, aby   D.  Prąd płynie nie tylko w obwodach zamkniętych.
              w przewodniku płynął prąd elektryczny.
                                                                    E.  Na schematach elektrycznych oznaczamy kierunek
          O  O Źródłami napięcia elektrycznego są m.in. ogniwa,         prądu zgodny z kierunkiem ruchu (zwrotem
              baterie (zestawy ogniw), prądnice, akumulatory.           prędkości) elektronów swobodnych.
          O  O Odbiornikami energii są np. żarówka, pralka, telewizor,   2   Wyjaśnij, co to znaczy zbudować obwód elektryczny.
              telefon komórkowy, lokomotywa, lodówka.
                                                                 3   Wyjaśnij, kiedy napięcie wynosi 1 wolt (1 V)?
          O  O Prąd płynie tylko w obwodzie zamkniętym.          4   Odszukaj w internecie informacje na temat, w jaki

          O  O Obwody elektryczne przedstawia się w formie tak      sposób można  zbudować w domu źródło napięcia
              zwanych schematów elektrycznych.                      elektrycznego (ogniwo), wykorzystując do tego
                                                                    celu owoce i warzywa. Zaplanuj doświadczenie
          O  O Umowny kierunek (zwrot) prądu określamy od plusa do   potwierdzające, że masz do czynienia z ogniwem.
              minusa, a więc zgodnie z kierunkiem ruchu ładunków
              dodatnich, a przeciwnie do kierunku ruchu (zwrotu
              wektora prędkości) elektronów swobodnych.

                                                                                   139
   136   137   138   139   140   141   142   143   144   145   146