Page 137 - geografia 5

Śnieżni wojownicy

Na przykład kto? Andrzej Zawada
Tak się mówi na świecie o polskich himalaistach - prekursor polskiego himalaizmu zimowego
- wspólnie z Zygmuntem Heinrichem na
stokach Lhotse jako pierwsi ludzie na
świecie przekroczyli zimą granicę
8000 m n.p.m.
Dlaczego? Kto to? - kierownik wielu zimowych wypraw, podczas
których zdobywano ośmiotysięczniki.

W latach 80. XX wieku polscy himalaiści
wyspecjalizowali się w zdobywaniu wysokich Osoba uprawiającą wspinaczkę górską Jerzy Kukuczka
szczytów w trudnych zimowych warunkach, często w Himalajach
nowymi drogami. Jak wiesz, na Ziemi jest - jeden z najwybitniejszych himalaistów
14 ośmiotysięczników. Aż 13 gór zostało już świata, za swoje zasługi otrzymał srebrny
zdobytych zimą – w tym 10 przez Polaków! order olimpijski
- jedyny człowiek, który wszedł na dwa
ośmiotysięczniki podczas tej samej zimy
Jakie tam lub innych wysokich - drugi himalaista na świecie, który zdobył
„koronę Himalajów i Karakorum”,
panują warunki? górach, których Co to? czyli wszystkie 14 ośmiotysięczników.
szczyty przekraczają
7000 m n.p.m.
rozrzedzone powietrze – utrudnia oddychanie,
zmniejsza wydolność organizmu
lód i śnieg – bardzo utrudniają wspinaczkę Pokonywanie stromej trasy w terenie górskim Krzysztof Wielicki
przy użyciu specjalistycznego sprzętu,
ostre promieniowanie słoneczne – może wymagające specjalnych umiejętności. - pierwszy człowiek, który wszedł zimą na Polska himalaistka,
wywołać ślepotę śnieżną, czyli bardzo Mount Everest; ma na swoim koncie trzy Wanda Rutkiewicz, 16 października
bolesny stan zapalny oczu pierwsze wejścia na ośmiotysięczniki 1978 roku, jako trzecia kobieta na
- himalaista specjalizujący się przez wiele lat świecie, pierwsza Europejka
silny wiatr i niska temperatura powietrza w samotnym zdobywaniu szczytów i pierwsza osoba z Polski – zdobyła
– grożą wychłodzeniem organizmu i odmrożeniami - kierownik wyprawy narodowej w 2018 r. na Mount Everest.
długie odcinki trudnej drogi – uniemożliwiają jedyny niezdobyty zimą ośmiotysięcznik – K2.
odpoczynek w bezpiecznym miejscu
Jakie
ma W himalaizmie, w odróżnieniu od większości dyscyplin sportowych, bardzo często wraz z wiekiem wzrastają
okulary i gogle – chronią przed ostrym cechy? szanse na sukcesy. Dzieje się tak, ponieważ himalaista, oprócz doskonałej kondycji fizycznej, powinien mieć
promieniowaniem słonecznym Jakich? cechy, które przychodzą z czasem:
- doświadczenie i umiejętności techniczne
liny – zabezpieczają wspinacza przed upadkiem - wytrzymałość psychiczną
w razie odpadnięcia od stromej ściany - poczucie odpowiedzialności, zdolność rzetelnej samooceny
- umiejętność pracy w zespole podczas wspólnej wyprawy. Mount Everest
ubiór – chroni przed ekstremalnymi 8850 m n.p.m.
warunkami pogodowymi
K2
8611 m n.p.m.
uprząż – specjalne pasy, które łączą
wspinacza z liną Lhotse
8516 m n.p.m.
czekan – narzędzie służące do wybijania stopni Czo Oju
w lodzie, podpierania się i przytrzymywania 8201 m n.p.m.
Dhaulagiri
raki – metalowe kolce mocowane do butów, 8167 m n.p.m.
umożliwiają chodzenie i wspinaczkę
po śliskiej powierzchni

Zadanie
Temperatura powietrza spada średnio o 6°C na 1000 m
wysokości. Podaj, jaka jest temperatura na wysokości
8000 m n.p.m., jeśli na wysokości 1000 m n.p.m.
temperatura wynosi 5°C. 135