Page 42 - geografia 5
P. 42
2.2 Krajobraz wyżynny – Wyżyna Krakowsko-Częstochowska
Podejmij temat W jaki sposób naturalne formy terenu na wyżynie sprzyjały budowie
zamków?
Czy łatwo znaleźć granicę między wzgórzem a zamkiem?
Jak myślisz, dlaczego tak jest?
Orle Gniazda to zamki na wzgórzach Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej (na zdjęciu ruiny zamku Ogrodzieniec)
Wśród zamków i ostańców
Ponad pięćset lat temu na Wyżynie Krakowsko-Częstochow-
Wapień – skała lita powstała ze skiej powstało wiele zamków obronnych. Ich budowniczowie
szczątków obumarłych organi- wznosili je, wykorzystując naturalne ukształtowanie terenu – stro-
zmów, ich fragmenty w skale lub me wzniesienia zbudowane ze skał wapiennych. Często widać je
ślady po nich to skamieniałości. w krajobrazie jako pojedyncze wysokie skałki, zwane też ostań-
cami. Takie formy terenu ukształtowały się głównie w wyniku roz-
puszczania skał wapiennych przez wodę, która zawiera dwutlenek
węgla pochodzący z powietrza atmosferycznego. Dzięki tym pro-
cesom powstały tu nie tylko pojedyncze stromo wzniesione skałki,
Na mapie ukształtowania po-
wierzchni Polski wskaż w atlasie ale także jaskinie i głębokie doliny o płaskich dnach. W wielu
geograficznym lub na s. 145 miejscach utworzyły się podziemne korytarze, którymi płyną rzeki.
podręcznika Wyżynę Krakow- W miejscach wypływu wód na powierzchnię znajdują się bardzo
sko-Częstochowską oraz mia- obfite źródła. Jedno z nich daje początek Warcie, trzeciej pod wzglę-
sta Kraków i Częstochowę. dem długości rzece w Polsce.
40
