Page 93 - geografia 5
P. 93

3.3      Jak pokazać klimat? – wykresy i mapy klimatyczne






          Podejmij temat                            Czym się różni pogoda od klimatu?
                                                    Jak pokazać klimat na mapie?





          Pogoda a klimat                                                                Klimat – charakterystyczne dla
                                                                                         danego miejsca typy pogody
          Z klasy czwartej wiesz, że stan atmosfery w danym miejscu i w danym            występujące w ciągu roku, okre-
          czasie  nazywamy  pogodą.  Aby  opisać  pogodę,  należy  określić  jej         ślone na podstawie wieloletnich
          składniki; są nimi: temperatura powietrza, ciśnienie atmosferyczne,            obserwacji i pomiarów.
          wiatr, zachmurzenie, a także opady i osady atmosferyczne.                      Średnia miesięczna tempera-
             Pogoda ciągle się zmienia. Prowadzenie przez wiele lat obserwa-             tura powietrza  – suma śred-
          cji oraz mierzenie wartości jej składników pozwala jednak zauważyć             niej temperatury wszystkich dni
          pewną regularność. Z doświadczenia wiesz, że w Polsce latem jest               w danym  miesiącu podzielona
          ciepło, a zimą – chłodno. W lecie opady atmosferyczne mają postać              przez liczbę dni tego miesiąca.
          deszczu, natomiast w zimie – śniegu. Obserwacje i pomiary składni-             Średnia roczna temperatura
          ków pogody pozwalają określić typowe dla danego obszaru warun-                 powietrza — suma średnich tem-
          ki pogodowe, powtarzające się w kolejnych latach, czyli  klimat.               peratur powietrza każdego mie-
              Składniki klimatu są takie same jak składniki pogody. Naj-                 siąca roku podzielona przez 12.
          ważniejsze z nich to temperatura powietrza i opady atmosferyczne.              Roczna amplituda temperatu-
          Wyniki wieloletnich pomiarów i obserwacji zestawia się razem, a na-            ry powietrza  – różnica między
          stępnie oblicza się ich średnie wartości, np. średnie miesięczne               średnią temperaturą najcieplej-
          wartości temperatury powietrza, średnie roczne lub rocz-                       szego a najchłodniejszego mie-
          ną amplitudę temperatury powietrza.                                            siąca w roku.





















          3.16  Wakacje nad Bałtykiem – czasem temperatura w lecie znacznie odbiega od średniej wieloletniej


             Na podstawie własnych obserwacji powiedz, czy zdjęcia przedstawiają wakacyjną pogodę typową dla
             polskiego klimatu.

                                                                                  91
   88   89   90   91   92   93   94   95   96   97   98