Page 137 - 1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd

O wolność stolicy

Rudy, Alek i Zośka zginęli z rąk Niemców. Jednak ich współtowa-
rzysze z Szarych Szeregów kontynuowali walkę z wrogiem. W oku-
powanej stolicy 1 sierpnia 1944 roku o godzinie „W” (17.00)
wybuchło powstanie warszawskie. Wzięły w nim udział tysiące
żołnierzy AK i harcerzy Szarych Szeregów. Celem powstańców było
wyzwolenie Warszawy z rąk Niemców.
W pierwszych dniach walki powstańcom udało się wyprzeć wroga
z niektórych dzielnic Warszawy. Niemcy nie zamierzali jednak po- Najmłodsi harcerze służyli
godzić się z utratą miasta. Przy wsparciu ciężkiej artylerii i lotnictwa w poczcie powstańczej.
stopniowo odzyskiwali utracone tereny. Po 63 dniach bohaterskiej
walki, 2 października 1944 roku, powstańcy skapitulowali. Skapitulować – poddać się.

Relacja powstańca Piotra Kaltenberga „Lutego” 1 1 Piotr Kaltenberg „Luty” (1908–
1983) – uczestnik powstania war-
3 VIII 44, czwartek szawskiego. Walczył w zgrupowa-
[...] W mieście powszechny entuzjazm i – pierwsze smutki. niu „Radosław”.
Wszędzie wywieszono narodowe fl agi. Wielki ruch oddziałów i lu-
zem chodzących powstańców, a przy tym mnóstwo gapiów względnie
ludzi – podobnie jak ja – poszukujących przedostania się do swoich,
oddziałów lub rodzin.
Nieskoordynowane, lecz niestety zawsze krwawo zakończone akcje
niemieckie […].
5 VIII 44, sobota 2 Sztukasy – potoczna nazwa
[...] Pierwsze większe ofi ary w ludziach oraz silne naloty nieprzyja- niemieckich bombowców nurku-
cielskie. Sztukasy pikują nad miastem, a my dokładnie widzimy, jak jących Junkers Ju 87 Stuka.
2
od samolotów oddzielają się bomby i pociski zapalające w postaci po- 3 Szkopy – pogardliwe określenie
dłużnych worków, jakby rękawów. Widzimy, jak padają na domy, nieraz Niemców.
„odskakują” od dachów, burzą i palą. Nad miastem dymy i płomienie. 4 Wola – dzielnica Warszawy.
Szkopy w dalszym ciągu burzą całą Wolę [...].
3
4
11 VIII 44, piątek
Od rana huraganowy ogień na szkołę. Dużo ofi ar w czasie tych dwu
dni i nocy. [...]

Źródło: T. Maresz, K. Juszczyk, Historia w tekstach źródłowych. Wypisy, t. 4, Toruń 1994

1 Wyjaśnij, jakimi metodami Niemcy tłumili opór powstańców
warszawskich. Jakie były konsekwencje stosowania tych metod
dla miasta?
Powstaniec warszawski w ruinach
2 Co ryzykowali powstańcy, przystępując do walki z okupantem? kościoła pw. św. Krzyża

135

04.10.2022 11:36:34
1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd 135
1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd 135 04.10.2022 11:36:34