Page 75 - 1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd
P. 75

1
          Dyplom  założenia Akademii Krakowskiej                                       1   Dyplom – tu: dokument.
          wydany 12 maja 1364 roku                                                     2   Męże – mężów; tu: absolwen-
          My, Kazimierz, z Bożej łaski król Polski […] postanowiliśmy w mieście        tów, uczonych.
          naszym Krakowie wyznaczyć i urządzić miejsce, na którym by szkoła
          powszechna kwitnęła, a na przyszłość po wieczne czasy tym pismem jej
          istnienie zapewnić chcemy. Niechże więc tam będzie nauk przeróżnych
          perłą, aby wydawała męże  dojrzałością rady znakomite, ozdobą cnót
                                     2
          świetne i w różnych umiejętnościach biegłe; niechaj otworzy się orzeź-
          wiające źródło, a z jego pełności niech czerpią wszyscy, naukami napoić
          się pragnący. […]

                    Źródło: Wiek V–XV w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami
                                metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów,
                                oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 2003
                                                                                       Collegium Maius [czyt. kolegium
           1    Określ rodzaj źródła historycznego.                                    majus] – najstarszy budynek
           2    Wyjaśnij, w jaki sposób król uzasadniał swoją decyzję o założeniu      Akademii Krakowskiej wzniesiony
               Akademii Krakowskiej.                                                   w XV wieku






          W skrócie


                Najwybitniejszym królem Polski był Kazimierz Wielki. Panował           Szlak Orlich Gniazd
               w latach 1333–1370. Zapisał się w historii jako sprawny dyplomata
               i dobry gospodarz.

                W 1364 roku król założył w Krakowie wyższą uczelnię – Akademię
               Krakowską. Kształcili się w niej między innymi przyszli urzędnicy,
               dyplomaci i prawnicy.



          Czy już umiesz?

                                                                                       Na Wyżynie Krakowsko-Często-
           1    O Kazimierzu Wielkim mówi się, że zastał Polskę drewnianą,             chowskiej ciekawą atrakcją tury-
               a zostawił murowaną. Wyjaśnij sens tego powiedzenia.
                                                                                       styczną jest Szlak Orlich Gniazd.
           2    Powiedz, dlaczego król Kazimierz otrzymał przydomek Wielki.            Łączy on zamki obronne wybudo-
                                                                                       wane lub umocnione w czasach
           3    Napisz w zeszycie krótką notkę biograficzną na temat życia
               i dokonań Kazimierza Wielkiego.                                         Kazimierza Wielkiego. Wzniesio-
                                                                                       no  je  na  skalistych,  wapiennych
            4  Czy Polska odniosła korzyści z założenia Akademii Krakowskiej?          wzgórzach, dzięki czemu przypo-
               Uzasadnij odpowiedź. W tym celu dowiedz się więcej o zasługach          minają orle gniazda. Jedną z wa-
               uczelni dla polskiej nauki i dorobku związanych z nią uczonych.
               Skorzystaj ze strony internetowej Uniwersytetu Jagiellońskiego          rowni  znajdujących  się  na  szlaku
               (taką nazwę przyjęła Akademia Krakowska w XIX wieku).                   jest zamek w Mirowie (na zdjęciu).

                                                                                  73



                                                                                                              04.10.2022   11:34:23
   1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd   73                                                                    04.10.2022   11:34:23
   1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd   73
   70   71   72   73   74   75   76   77   78   79   80