Page 173 - historia 5

Śmierć Kazimierza Wielkiego i unia z Węgrami
Panowanie Kazimierza było pełne sukcesów. Zmartwieniem mo-
narchy była jednak sprawa następstwa tronu. W średniowieczu wła- Nagrobek Kazimierza
Wielkiego na Wawelu
dza królewska przechodziła z ojca na syna, tymczasem Kazimierz
nie doczekał się męskiego potomka. W trosce o losy kraju zadbał
jednak o uregulowanie sprawy następstwa tronu po swojej śmierci.
Na mocy układu zawartego z Andegawenami, dynastią panującą
na Węgrzech, tron Polski po śmierci Kazimierza miał objąć jego
siostrzeniec – Ludwik, syn Karola Roberta, króla Węgier, i Elżbiety
Łokietkówny. Panował on na Węgrzech od połowy XIV wieku.
Kazimierz Wielki zmarł w 1370 roku; był ostatnim królem z dy- Miejscem pochówku Kazimierza
nastii Piastów. Zgodnie z zawartym układem nowym królem Pol- Wielkiego jest katedra na Wa-
ski został Ludwik Andegaweński (zwany również Węgierskim). welu. Znajduje się tu wykonany
z czerwonego wapienia nagro-
Polska i Węgry miały odtąd wspólnego monarchę, który rządził jed- bek władcy. Zapewne wybór
nocześnie w obu krajach. Zachowano w nich jednak odrębne urzędy skały nie był przypadkowy –
i prawa. Taki związek państw połączonych tylko osobą panującego czerwień symbolizowała wła-
to unia personalna. dzę królewską.

W skrócie

Kazimierz Wielki panował w latach 1333–1370. Był ostatnim władcą Polski z dynastii Piastów.

W czasie swojego panowania Kazimierz Wielki odzyskał Kujawy i ziemię dobrzyńską, przyłączył do Polski
tereny Rusi Halickiej oraz narzucił zwierzchność Mazowszu.

Kazimierz Wielki ujednolicił prawo i monetę. W 1364 roku założył w Krakowie uniwersytet.

Po śmierci Kazimierza Wielkiego w 1370 roku władzę w Polsce objął Ludwik Andegaweński. W ten sposób
oba kraje zawarły unię personalną.

Czy już umiesz?

1 Wyobraź sobie, że jesteś kronikarzem żyjącym na dworze Kazimierza Wielkiego. Jakie wydarzenia
z czasów jego panowania zanotujesz w swoich rocznikach? Wypisz je w zeszycie.

2 Wymień osiągnięcia Kazimierza w dziedzinie polityki zagranicznej i wewnętrznej.
3 Oceń, czy Kazimierz słusznie otrzymał przydomek Wielki.

4 Wyjaśnij, w jakich okolicznościach Polska zawiązała unię personalną z Węgrami w XIV wieku.

5 Porównaj terytorium Polski z czasów panowania Bolesława Krzywoustego i Kazimierza Wielkiego.
Wyciągnij wnioski.

171

0626_historia_.indd 171 02.07.2018 11:56:25