Page 41 - historia 6 cwiczenia

4.2 Powstanie Chmielnickiego i wojna z Rosją

Wykonaj polecenia na podstawie tekstu źródłowego.
1 1
Początek i przyczyna wojen Chmielnickiego od Lachów idzie tylko, by
1
prawosławie prześladować i Kozaków uciskać; tedy tych, co nie chcieli,
jako iż niezwyczajni byli, pańszczyzny odrabiać, na służbę zamkową wzięto,
na posyłki ich i do obrządków koni starostowie w miastach trzymali [...]. Znów
zasię inszych Kozakami rejestrowymi ustanowili, a nad nimi pułkownicy
panowie szlachta od hetmana koronnego nasłani byli, którzy bynajmniej nie
o wolności ich dbali, ale jak tylko mogli, uszczuplali, lekce je sobie ważąc ;
2
zapłatę, którą ustanowił Kozakom miłościwy król i Rzeczpospolita po złotych
trzydzieści na rok też zabierali sobie z setnikami się dzieląc [...].
3
Źródło: M. Ferenc, Epoka nowożytna…

1 Lachy – określenie używane na Litwie i Rusi w stosunku do Polaków.
2 Lekce je sobie ważąc – lekceważąc je sobie.
3 Setnik – dowódca oddziału wojskowego liczącego stu ludzi.

a) Napisz, kogo autor tekstu obarcza winą za wybuch powstania
Chmielnickiego.

b) Wymień dwa przykłady złego traktowania Kozaków przez szlachtę.
•

•

c) Czy postępowanie szlachty względem Kozaków można jakoś
usprawiedliwić? Odwołaj się do wiadomości z podręcznika.

d) Porównaj stosunek autora tekstu do króla Polski i do szlachty.

39

0630_881296 _cwiczenia_historia_kl6.indd 39 30.06.2019 21:25:13