Page 176 - historia 7
P. 176
6.3 Związek Sowiecki pod rządami Stalina
wiek NOWOŻYTNOŚĆ WSPÓŁCZESNOŚĆ
XVIII XIX XX XXI
1929 r. – początek kolektywizacji 1936–1938 – wielka czystka – szczytowy
rolnictwa w Związku Sowieckim moment stalinowskiego terroru
Podejmij temat z Wyjaśnij, na czym polegała polityka komunizmu wojennego, wprowadzona
przez bolszewików w Rosji sowieckiej. Jakie były jej skutki?
Stalin i kolektywizacja rolnictwa
Długoletnie wojny i polityka komunizmu wojennego doprowadziły w Rosji
do katastrofy ekonomicznej. Aby uzdrowić gospodarkę, bolszewicy z Leni-
nem na czele w 1921 r. przywrócili częściowo wolny rynek. Zaprzestano od-
bierania chłopom plonów. Zezwolono na otwieranie niewielkich prywatnych
zakładów i wolny handel (zakazany od 1918 r.). Dzięki temu sytuacja się po-
prawiła, a produkcja rolna wzrosła. Jednak komuniści – którzy podczas re-
wolucji październikowej wysuwali hasła walki klasowej i zniesienia własności
prywatnej – nie chcieli utrzymania w kraju elementów kapitalizmu. Ich celem
było zbudowanie gospodarki socjalistycznej całkowicie podporządkowa-
Józef Stalin (właściwie Iosif
Dżugaszwili) był Gruzinem nej państwu. Poglądy te podzielał między innymi Józef Stalin. U schyłku lat
z pochodzenia. Należał 20. XX w. zdobył on pełnię władzy w Związku Sowieckim.
do najbliższych współpracowników Jednym z fundamentów polityki gospodarczej nowego przywódcy była
Lenina, który zmarł w 1924 r. kolektywizacja rolnictwa. Polegała ona na likwidowaniu prywatnych go-
Jeszcze za życia wodza rewolucji
Stalin objął kluczową funkcję spodarstw rolnych. Chłopom odbierano grunty. Następnie łączono je w ol-
sekretarza generalnego brzymie gospodarstwa państwowe – kołchozy. Mieszkańcy wsi byli w nich
komunistycznej partii bolszewickiej. zatrudniani jako tania siła robocza. Kolektywizacja miała tragiczny przebieg.
W praktyce oznaczało to zdobycie Wielu gospodarzy stawało w obronie swojej własności, co spotkało się z suro-
przywództwa w państwie.
Stalin szybko umocnił swoją wymi represjami. Chłopom siłą odbierano cały dobytek: ziemię, inwentarz,
pozycję w partii. Był politykiem żywność, majątek osobisty. Niszczono gospodarstwa i zbiory. Miliony ludzi
bezwzględnym i przebiegłym. zamordowano, zesłano do łagrów lub wywieziono na Syberię. W odpowie-
Podstępnie usuwał konkurentów.
dzi na terror w wielu regionach kraju rolnicy się zbuntowali. Władze bez-
względnie stłumiły ich opór.
Celem kolektywizacji była likwidacja prywatnej własności na wsi i całko-
Łagier – obóz przymusowej pracy wite uzależnienie rolników od państwa. Stalin osiągnął założony cel. Jednak
więźniów w ZSRS. koszty tego procesu i szkody dla społeczeństwa były olbrzymie. Kolektywiza-
cja doprowadziła do zniszczenia licznych dobrze prosperujących gospodarstw.
Jej skutkiem był spadek produkcji rolnej. W wielu regionach ZSRS nastąpiła
klęska głodu. Na samej Ukrainie w okresie wielkiego głodu w latach 1932
i 1933 zmarły cztery miliony osób.
174
02.06.2020 10:23:44
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 174
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 174 02.06.2020 10:23:44
