Page 187 - historia 7

bojówki – Oddziały Szturmowe (w skrócie: SA). Bojówkarze z SA, ubrani
w charakterystyczne brunatne mundury, zaciekle zwalczali komunistów i sze- Swastyka – starożytny symbol
rzyli strach w społeczeństwie. szczęścia i pomyślności; oficjalny
Znakiem jednoczącym niemieckich faszystów stała się swastyka. Taką symbol Niemiec w okresie rządów
funkcję pełniło również nazistowskie pozdrowienie: Heil Hitler! [czyt. hajl hitla]. Hitlera (1933–1945).

Ideologia nazistowska
Hitler zawarł program NSDAP w książce Mein Kampf [czyt. majn kampf]
(Moja walka). Sformułował w niej podstawy ideologii, która była niemiecką
odmianą faszyzmu – narodowego socjalizmu (nazizmu). W Mein Kampf
autor wyłożył swoje antykomunistyczne i antydemokratyczne poglądy. Przed-
stawił własną wizję Niemiec jako scentralizowanego państwa militarnego.
Zasadniczą część ideologii Adolfa Hitlera stanowił rasizm. Führer sądził,
że Niemcy należą do najlepiej rozwiniętej cywilizacyjnie rasy Aryjczyków.
Mają zatem uzasadnione prawo do podporządkowania sobie innych naro-
dów – zwłaszcza tych, które sam uważał za gorsze. Hitler zaliczał do nich
między innymi Żydów i narody słowiańskie, także Polaków. Twierdził, że Po-
lacy i Rosjanie ograniczają Niemcom ich „przestrzeń życiową”, niezbędną
do dalszego rozwoju na wchodzie Europy. Dlatego opowiadał się za podbo-
jem ziem aż po góry Ural. Ważnym elementem ideologii nazistowskiej był
antysemityzm. Według Hitlera Żydzi byli odpowiedzialni za wszelkie zło
świata. Jego zdaniem, należało ich zniszczyć. Narodowi socjaliści, podobnie
Mein Kampf stała się obowiązkową lekturą nazistów. Hitler nakłaniał w niej jak włoscy faszyści, łączyli hasła
do brutalności i agresji względem innych ludzi. Było to wypaczeniem ideolo- nacjonalistyczne z postulatami
gii nacjonalistycznej. Jego poglądy nie miały żadnych racjonalnych podstaw. socjalnymi. Od tego pochodzi
nazwa tej ideologii. Powyżej: plakat
Stanowiły duże zagrożenie dla pokojowego współistnienia między przedsta- wyborczy NSDAP. Napis: Hitler –
wicielami różnych ras i narodów. nasza ostatnia nadzieja.

Dojście nazistów do władzy
W połowie lat 20. XX w. system demokratyczny w Niemczech umocnił
się. Nic nie zapowiadało, że demagodzy pokroju Hitlera zdobędą władzę.
Jednak pod koniec dekady sytuacja ekonomiczna kraju znów się pogorszy-
ła. W 1929 r. nastąpił krach na nowojorskiej giełdzie. Rozpoczął się wielki
kryzys gospodarczy. Wstrząsnął on gospodarką amerykańską, a następnie
objął mocno z nią powiązane gospodarki europejskie – w tym niemiecką.
Tamtejsze społeczeństwo boleśnie odczuło jego skutki. Wielu fabrykantów
i właścicieli ziemskich zbankrutowało, a około sześć milionów osób straci-
ło pracę. Niemcy znów zwątpili w demokrację – zaczęli popierać polityków
o radykalnych poglądach. Popularność nazistów wzrosła.
W lipcu 1932 r. NSDAP wygrała wybory do niemieckiego parlamentu – Kanclerz Adolf Hitler
i prezydent Paul von Hindenburg
Reichstagu. W styczniu 1933 r. Hitler został mianowany przez prezydenta w symbolicznym uścisku dłoni
Niemiec, Paula von [czyt. pola fon] Hindenburga, kanclerzem państwa. podczas otwarcia Reichstagu
Władzę zdobył zatem legalnie. w marcu 1933 r.

185

02.06.2020 10:23:57
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 185
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 185 02.06.2020 10:23:57