Page 69 - 881459 _MUZYKA_podrecznik_kl_7_EBOOK

zakątkach kraju, aby opisać życie, obyczaje i twórczość artystyczną społeczno-
ści wiejskiej. Owocem tej pracy były wielotomowe zbiory etnograficzne pod
tytułem Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, Przyśpiewki ludowe
zabawy, pieśni, muzyka i tańce. Wysłuchaj przyśpiewek ludowych, na-
stępnie podaj charakterystyczne cechy
tych utworów.
Pieśni ludowe
W pieśniach ludowych towarzyszących człowiekowi w życiu codziennym
(od narodzin aż do śmierci) w smutkach, niedoli, w radościach i szczęściu,
uchwycona jest obyczajowość wiejska. Pieśni te podzielić można na weselne
oraz związane z dorocznymi obrzędami i zwyczajami. Ten drugi typ utwo-
rów wykonywany bywał okazjonalnie, tylko w czasie obrzędu, gdyż spełnia
wówczas określone funkcje (często o znaczeniu kultowym, magicznym). Pieś-
ni ludowe śpiewane w gwarnych pomieszczeniach lub na otwartej przestrzeni
często zmuszały wykonawców do posługiwania się białym śpiewem, zwanym
„śpiewokrzykiem”, w którym ważna była siła głosu i jego przenikliwość. Do
wybrzmienia melodii wykorzystywano technikę krzyku, maksymalnie otwie-
rając przy tym gardło.
Krótkie melodie z tekstem o różnej tematyce i w różnym nastroju nazy-
wane są przyśpiewkami. Spotyka się przyśpiewki pasterskie, zalotne, tanecz-
ne, rodzinne, żartobliwe, weselne. Oto przykład jednej z nich:

Zagraj muzykancie, a nie żałuj smyczka!
Nic cię nie kosztuje ino ta żywiczka.
Państwowy Zespół Ludowy Pieśni
1. Zaśpiewajcie w dwugłosie lub trzygłosie kanon Był Duda w opracowaniu i Tańca Mazowsze podczas
Piotra Maszyńskiego. występu

Był Duda
Melodia i słowa ludowe
allegretto Opracowanie: Piotr Maszyński U
3
b
& 8 œ j œ j œ j œ j œ j œ j œ j œ j œ j œ j ‰ ‰

Był Du - da, był Du - da, miał du - dy, miał.

j œ r r j œ r r j œ r r r œ r r
& b œ R œ œ œ œ R œ œ œ œ J œ œ œ œ R œ œ œ
R
R
R
R
A - le te du - dy nie by - ły Du - dy, bo ten Du - da od in - ne - go Du - dy
U
b œ j j j j j j ‰ ‰
& J j œ œ j œ œ j œ œ
œ œ œ
te du - dy miał, du - dy miał, du - dy miał.

67