Page 106 - 880830_Plastyka 5

7.2 Przedmioty i dekoracje ludowe

W sztuce ludowej istotną rolę odgrywają motywy dekoracyjne. Mają one różne formy – są malowane,
wyszywane i wycinane. Dekoracje te spotykamy na przedmiotach użytkowych, takich jak obrusy, dy-
wany, skrzynie czy odzież. Elementy dekoracyjne często też zdobiły ludowe chaty, zarówno zewnętrzne
ściany, jak i całe wnętrza, a także wplatały się w zwyczaje i obrzędy świąteczne.

Haft kaszubski ma długą i bogatą tradycję i jest jednym
z najbardziej charakterystycznych rodzajów haftu ludowego
w Polsce. Stosuje się w nim tylko kolory: czarny, czerwony,
zielony, żółty i trzy odcienie niebieskiego. Najważniejszym
motywem jest w nim drzewo życia, którego równoległe lub
prostopadłe gałęzie nie przeplatają się ze sobą.

Haft kaszubski

We wszystkich regionach Polski skrzynia była ważnym
elementem wystroju domu. Skrzynie kujawskie najczęś-
ciej były przez kobiety ozdabiane kolorowymi malowidłami.
Przednią stronę zwykle dzielono arkadami na trzy pola, każde
z nich zdobiły motywy roślinne i kwiatowe (róże, tulipany).
Wieko skrzyni także pokrywały malowidła.

Skrzynia kujawska

Na Podlasiu, w okolicach Janowa na Białostocczyźnie, do
dziś wykonuje się słynne dwuosnowowe dywany janowskie.
Co to znaczy dwu osnowowe? Ujmując w skrócie: chodzi o to,
że po obu stronach tkaniny uzyskuje się wzór, który ma iden-
tyczne kształty, ale różni się kolorem. Charakterystyczne wzo-
ry tych dywanów zawierają motywy: gwiazdy, rombu, listka,
winorośli i korowodu weselnego.

Dywan janowski

104