Page 94 - przyroda 4

Jak wykorzystujemy kruchość, sprężystość i plastyczność
substancji?
Właściwości substancji, takie jak kruchość, sprężystość i plastyczność,
powodują, że wykorzystujemy je do wyrobu konkretnych przedmio­
tów. Dzięki tym cechom przedmioty mogą spełniać swoje funkcje.
Ciekawe!

1. 2. 3.
Właściwości substancji nie są
jej cechami stałymi. Glina jest 1. Kowal, człowiek wytwarzający przedmioty z metalu, wcześniej go
substancją plastyczną, kiedy jest rozgrzewa. Jaką cechę rozgrzanego metalu wykorzystuje?
wilgotna – w czasie gdy garncarz 2. Jaką cechę marmuru wykorzystuje rzeźbiarz do wykucia
wykonuje z niej naczynie. Po wy- marmurowego pomnika?
paleniu staje się twarda i krucha. 3. Jaka cecha trampoliny pozwala na niej skakać?

Przekonaj się

Badanie właściwości przedmiotów
Przedmiot jest

Potrzebne materiały: gumka do ścierania, Badany Barwa kruchy sprzężysty plastyczny
przedmiot (pokruszył się (wrócił do (nie wrócił do
gąbka, plastelina, lub połamał) pierwotnego pierwotnego
kreda, miedziany drucik, kształtu) kształtu)
biszkopt, linijka. gumka do
ścierania biała – + –
Przebieg obserwacji:

1 Określ barwę każdego z przedmiotów.
2 Każdy z nich naciśnij, spróbuj go wygiąć lub rozciągnąć.
• Jeśli przedmiot nie wraca do poprzedniego kształtu – jest plastyczny.
• Jeśli przedmiot wrócił do poprzedniego kształtu – jest sprężysty.
• Jeśli w trakcie prób wyginania bądź rozciągania pokruszył się lub połamał – jest kruchy.
Wynik obserwacji: Przerysuj tabelę do zeszytu. Wpisz nazwę badanego przedmiotu w kolumnie „Badany przedmiot”,
a następnie zapisz wyniki obserwacji. Opisz cechy każdego przedmiotu – wstaw znak plus (+)
w odpowiedniej rubryce, jeśli przedmiot ma daną właściwość, lub znak minus (–) w sytuacji,
gdy właściwość ta nie występuje.
Wniosek: Na podstawie zanotowanych wyników obserwacji zapisz w zeszycie wnioski dotyczące
właściwości badanych przedmiotów.

92

07.10.2022 11:57:31
1007_883353_przyroda_KL4_2022_LIFTING_DRUK.indd 92 07.10.2022 11:57:31
1007_883353_przyroda_KL4_2022_LIFTING_DRUK.indd 92