Page 200 - wos 8
P. 200

8.1.     Organizacje międzynarodowe




        Podejmij temat                          z  Jak sądzisz, dlaczego różne państwa łączą się, tworząc organizacje
                                                 międzynarodowe?





                                            Geneza i charakter organizacji międzynarodowych
                                            Organizacja międzynarodowa to trwały związek trzech podmiotów uczestni-
                                            czących w stosunkach międzynarodowych (np. państw lub instytucji). Na czele
                                            organizacji stoją stałe organy, które koordynują wspólne działania na rzecz re-
                                            alizacji celów wyznaczonych w dokumencie organizacyjnym (statucie). Podział
                                            współczesnych organizacji międzynarodowych przedstawia poniższa tabela.


        Międzynarodowy Komitet                                    Organizacje międzynarodowe
        Olimpijski z siedzibą w Lozannie
        (Szwajcaria) to pozarządowa                    międzyrządowe                       pozarządowe
        organizacja międzynarodowa,
        utworzona w 1894 r. w celu           członkami są suwerenne państwa     członkami są podmioty niepaństwowe
        budowania pokoju i lepszego                                             (związki, instytucje, osoby prawne)
        świata poprzez wychowanie
        młodzieży przez sport uprawiany      przykłady: Unia Europejska, Organizacja   przykłady: Międzynarodowy Komitet
                                                                                Olimpijski, Amnesty International,
                                             Paktu Północnoatlantyckiego (NATO),
        zgodnie z ideą olimpizmu i jego      Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ)  Fundacja Greenpeace (czyt. grinpis)
        wartościami.
                                            Podział organizacji międzynarodowych.

                                               Organizacje międzyrządowe i pozarządowe mogą prowadzić działalność
                                            jednocześnie  na  wielu  polach  społecznej  aktywności  lub  specjalizować  się
                                            w danej dziedzinie (organizacje polityczne, wojskowe, gospodarcze, kultural-
                                            ne, ekologiczne itp.). Zdecydowanie ważniejszą rolę z punktu widzenia sto-
        Kooperacja – współpraca,
        współdziałanie w jakiejś dziedzinie.  sunków międzynarodowych odgrywają organizacje międzyrządowe.
                                               Pierwsze organizacje międzynarodowe powstały w XIX wieku. Ich dy-
                                            namiczny rozkwit przypadł na drugą połowę tego stulecia. Wraz z rozwojem
                                            transportu,  wymiany  informacji  i  międzynarodowego  handlu  zaczęto  do-
        Ciekawe!
                                            strzegać potrzebę odgórnego uregulowania kooperacji między państwami.
        Podstawowym celem Ligi Narodów było
        utrzymanie światowego pokoju po I woj-  Początkowo dotyczyło to wybranych dziedzin życia społecznego. Na przykład
        nie światowej. Organizacja nie spełni-  utworzony w 1874 r. Powszechny Związek Pocztowy wprowadził regulacje
        ła swej roli i nie zapobiegła wybuchowi   przepisów  w  zakresie  usług  pocztowych.  Przełomem  w  rozwoju  organiza-
        II wojny światowej w 1939 r. Słabość Ligi   cji międzynarodowych było powołanie do życia w 1919 r. Ligi Narodów
        Narodów wynikała między innymi z fak-  – pierwszej powszechnej (otwartej dla wszystkich państw) organizacji mię-
        tu, iż nie przystąpiły do niej Stany Zjed-  dzyrządowej, której członkowie mieli ze sobą współpracować, by utrzymać
        noczone Ameryki, które uzyskały domi-
        nującą pozycję w ówczesnym świecie.   pokój i bezpieczeństwo na świecie. Obecnie na świecie istnieje około 6000
        W 1946 r. organizacja formalnie przesta-  organizacji międzynarodowych o różnym charakterze, z czego około 300 to
        ła istnieć.                         organizacje międzyrządowe.

                                      198
   195   196   197   198   199   200   201   202   203   204   205