Page 200 - wos 8
P. 200
8.1. Organizacje międzynarodowe
Podejmij temat z Jak sądzisz, dlaczego różne państwa łączą się, tworząc organizacje
międzynarodowe?
Geneza i charakter organizacji międzynarodowych
Organizacja międzynarodowa to trwały związek trzech podmiotów uczestni-
czących w stosunkach międzynarodowych (np. państw lub instytucji). Na czele
organizacji stoją stałe organy, które koordynują wspólne działania na rzecz re-
alizacji celów wyznaczonych w dokumencie organizacyjnym (statucie). Podział
współczesnych organizacji międzynarodowych przedstawia poniższa tabela.
Międzynarodowy Komitet Organizacje międzynarodowe
Olimpijski z siedzibą w Lozannie
(Szwajcaria) to pozarządowa międzyrządowe pozarządowe
organizacja międzynarodowa,
utworzona w 1894 r. w celu członkami są suwerenne państwa członkami są podmioty niepaństwowe
budowania pokoju i lepszego (związki, instytucje, osoby prawne)
świata poprzez wychowanie
młodzieży przez sport uprawiany przykłady: Unia Europejska, Organizacja przykłady: Międzynarodowy Komitet
Olimpijski, Amnesty International,
Paktu Północnoatlantyckiego (NATO),
zgodnie z ideą olimpizmu i jego Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ) Fundacja Greenpeace (czyt. grinpis)
wartościami.
Podział organizacji międzynarodowych.
Organizacje międzyrządowe i pozarządowe mogą prowadzić działalność
jednocześnie na wielu polach społecznej aktywności lub specjalizować się
w danej dziedzinie (organizacje polityczne, wojskowe, gospodarcze, kultural-
ne, ekologiczne itp.). Zdecydowanie ważniejszą rolę z punktu widzenia sto-
Kooperacja – współpraca,
współdziałanie w jakiejś dziedzinie. sunków międzynarodowych odgrywają organizacje międzyrządowe.
Pierwsze organizacje międzynarodowe powstały w XIX wieku. Ich dy-
namiczny rozkwit przypadł na drugą połowę tego stulecia. Wraz z rozwojem
transportu, wymiany informacji i międzynarodowego handlu zaczęto do-
Ciekawe!
strzegać potrzebę odgórnego uregulowania kooperacji między państwami.
Podstawowym celem Ligi Narodów było
utrzymanie światowego pokoju po I woj- Początkowo dotyczyło to wybranych dziedzin życia społecznego. Na przykład
nie światowej. Organizacja nie spełni- utworzony w 1874 r. Powszechny Związek Pocztowy wprowadził regulacje
ła swej roli i nie zapobiegła wybuchowi przepisów w zakresie usług pocztowych. Przełomem w rozwoju organiza-
II wojny światowej w 1939 r. Słabość Ligi cji międzynarodowych było powołanie do życia w 1919 r. Ligi Narodów
Narodów wynikała między innymi z fak- – pierwszej powszechnej (otwartej dla wszystkich państw) organizacji mię-
tu, iż nie przystąpiły do niej Stany Zjed- dzyrządowej, której członkowie mieli ze sobą współpracować, by utrzymać
noczone Ameryki, które uzyskały domi-
nującą pozycję w ówczesnym świecie. pokój i bezpieczeństwo na świecie. Obecnie na świecie istnieje około 6000
W 1946 r. organizacja formalnie przesta- organizacji międzynarodowych o różnym charakterze, z czego około 300 to
ła istnieć. organizacje międzyrządowe.
198