Page 117 - biologia5
P. 117
Na końcach pręcików znajdują się woreczki wypełnione ziarnami
pyłku zawierającymi męskie komórki rozrodcze. W słupku nato-
miast znajduje się zalążnia, w której powstają żeńskie komórki roz-
rodcze. Ziarno pyłku musi trafi ć na słupek – a dokładniej na jego
górną część – znamię. Zjawisko to nazywamy zapyleniem. Do- Zapylenie – przeniesienie pyłku
piero po zapyleniu może dojść do zapłodnienia, czyli połączenia z pręcika na znamię słupka
męskiej i żeńskiej komórki rozrodczej. kwiatu.
Zapłodnienie – połączenie
Wiatropylność i owadopylność
dwóch komórek rozrodczych,
Zdarza się, że kwiat jest zapylany swoim własnym pyłkiem, ale dla męskiej i żeńskiej, w wyniku
rośliny jest korzystniejsze, aby pyłek pochodził od innego osobnika którego powstaje nowy
tego samego gatunku. Powstają wówczas nasiona o zróżnicowanym organizm.
materiale genetycznym, które lepiej radzą sobie w środowisku.
Ziarna pyłku wielu roślin przenosi wiatr – nazywa się je roślinami
wiatropylnymi (il. 4.2). Gatunki wiatropylne w porze kwitnienia
uwalniają bardzo duże ilości pyłku. Zostaje on porwany przez wiatr
i potem przez długi czas unosi się w powietrzu. Kiedy trafi na zna-
mię słupka, dochodzi do zapylenia.
Inne rośliny są zapylane przez zwierzęta, najczęściej owady. Zwie-
rzęta takie nazywa się zapylaczami, a zapylane przez nie rośliny Zapylacz – każde zwierzę,
– roślinami owadopylnymi. Kwiaty tych roślin zwykle mocno które przenosi pyłek rośliny,
pachną i są widoczne z daleka dzięki dużym, kolorowym płatkom. doprowadzając do zapylenia
Kiedy owad przylatuje, aby napić się nektaru, pyłek przykleja się do kwiatu.
jego ciała (il. 4.3). Później zapylacz odwiedza inne rośliny i wtedy
część tego pyłku trafi a na znamię słupka następnych kwiatów.
Zwisające pręciki
wystają na zewnątrz
pręcik kwiatu, aby wiatr mógł
łatwiej uwolnić zebrany
na nich pyłek
Rozgałęzione
znamiona słupków
przypominają
małe piórka. Taka
budowa ułatwia
im wychwytywanie
z powietrza ziaren pyłku
4.2 Kwiaty wiatropylne trawy i budowa pojedynczego kwiatu wiatropylnego
115
0625_Biologia_5_.indd 115 25.06.2018 13:31:06