Page 32 - biologia 6
P. 32

Znaczenie płazińców oraz nicieni
       Płazińce i nicienie kojarzone są przede wszystkim jako pasożyty wywołujące wiele chorób człowieka, zwie-
       rząt i roślin (il. 1.21). Odgrywają one jednak także pozytywną rolę zarówno w przyrodzie, jak i życiu ludzi.
       Przede wszystkim stanowią pożywienie dla innych zwierząt, np. ślimaków i ryb. Poza tym wiele nicieni
       żyje w glebie, gdzie rozkłada martwą materię organiczną.
          Jeden z nicieni, o łacińskiej nazwie Caenorhabditis elegans [czyt. cenorabditis elegans] (il. 1.22), jest od kilku-
       dziesięciu lat wykorzystywany w badaniach naukowych. Dzięki temu gatunkowi, którego okazy mierzą za-
       ledwie milimetr długości, biolodzy uzyskali wiele informacji, m.in. na temat rozwoju zarodkowego zwierząt,
       funkcjonowania układu nerwowego i procesu starzenia się organizmu. Okazały się one tak ważne, że w 2002
       roku naukowcy prowadzący te badania otrzymali Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny.
          Z kolei dzięki wypławkom, które mają zdolność regeneracji, uzyskano informacje na temat możliwo-
       ści odbudowy narządów oraz tkanek, także u człowieka.















       1.21    Mątwik ziemniaczany to nicień pasożytniczy      1.22   Caenorhabditis elegans jest przezroczysty, dzięki
       ziemniaków. Jego obecność można rozpoznać po żółtych    czemu pod mikroskopem można oglądać podziały jego
       cystach na korzeniach                                   komórek






       W skrócie                                               Czy już umiesz? Sprawdź się!


             Płazińce i nicienie mają wydłużone ciało           1    Wyjaśnij, w jaki sposób tasiemce są
             o dwubocznej symetrii.                                 przystosowane do pasożytniczego trybu życia.

             Ciało płazińców jest spłaszczone grzbieto-         2    Wymień 5 różnic między wypławkiem białym
             brzusznie, natomiast ciało nicieni jest obłe.          a tasiemcem uzbrojonym.

             Do płazińców należą gatunki pasożytnicze
             (np. tasiemce) i wolno żyjące (np. wypławki).      3    Powiedz, w jaki sposób dochodzi do zakażenia:
                                                                    a)    owsikiem ludzkim,
             Większość nicieni to pasożyty (np. glista              b)    tasiemcem nieuzbrojonym,
             ludzka, owsik ludzki, włosień kręty).                  c)    glistą ludzką.
             Rozwój płazińców wymaga dwóch żywicieli,               Przedstaw sposoby zapobiegania zakażeniom
             nicieni zaś – jednego.                                 wymienionymi pasożytami.
             Zapobieganie zakażeniom pasożytniczymi              4  Skorzystaj z dostępnych źródeł i znajdź
             płazińcami i nicieniami polega głównie na              informacje o żywicielach tasiemca
             przestrzeganiu zasad higieny i spożywaniu              bąblowcowego, a także o drogach zakażenia
             mięsa, które zostało zbadane.                          tym pasożytem.

                                        30



   0604_881341_Biologia_6_DRUK.indd   30                                                                      04.06.2019   11:30:38
   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37