Page 181 - biologia 7

Obwodowy układ nerwowy ze względu na pełnione funkcje dzielimy na część somatyczną i autonomiczną.

Część obwodowego Funkcja
układu nerwowego

somatyczna • nerwy czuciowe odbierają informacje o bodźcach docierających z zewnątrz, np. z receptorów
w narządach zmysłów, i przesyłają je do rdzenia nerwowego
• nerwy ruchowe przesyłają informacje z rdzenia do komórek mięśni szkieletowych jako
odpowiedź na bodźce

autonomiczna (wegetatywna) • nerwy czuciowe odbierają bodźce z receptorów w narządach wewnętrznych, w tym informacje
o bólu, i przesyłają je do rdzenia nerwowego
• nerwy ruchowe unerwiają narządy wewnętrzne, przez co kontrolują ich funkcjonowanie

Autonomiczny układ nerwowy dzielimy na część współczulną i część przywspółczulną, które w przeciwstawny sposób
kontrolują funkcjonowanie narządów wewnętrznych.

Część autonomicznego Przykładowe funkcje
układu nerwowego

współczulna • zwiększenie liczby skurczów serca
• zwiększenie liczby oddechów
• spowolnienie perystaltyki jelit
• rozszerzenie źrenic
przywspółczulna • zmniejszenie liczby skurczów serca
• zmniejszenie liczby oddechów
• przyspieszenie perystaltyki jelit
• zwężenie źrenic

Odruchy to wrodzone (odruchy bezwarunkowe) lub wyuczone (odruchy warunkowe) automatyczne reakcje
organizmu na docierające do niego bodźce.

W odruchach drogę, jaką impuls przebywa od receptora do efektora, nazywamy łukiem odruchowym.
Elementami łuku odruchowego są: receptor, neuron czuciowy, neuron pośredniczący w rdzeniu kręgowym, neuron
ruchowy, efektor.

neuron pośredniczący

neuron czuciowy

z receptora

do efektora

neuron ruchowy

179

06.12.2022 16:42:34
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 179
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 179 06.12.2022 16:42:34