Page 205 - biologia 7

Niektóre nowotwory układu Profi laktyka

rozrodczego

Rak piersi
To jeden z najczęstszych nowotworów u kobiet.
Przyczyny: nieokreślone; czynniki zwiększające ryzyko rozwoju choroby to m.in. wiek,
występowanie choroby w rodzinie i przyjmowanie leków hormonalnych.
Objawy: może nie dawać objawów przez długi czas; najczęściej pacjentki wyczuwa-
ją obecność guzka lub guzków w piersi; o rozwoju choroby mogą świadczyć również
zmiany w wyglądzie piersi, np. owrzodzenie lub zmarszczenie skóry, wyciek płynów
lub powiększenie węzłów chłonnych; w przypadku podejrzenia raka piersi należy bez-
z zwłocznie skontaktować się z lekarzem ginekologiem lub onkologiem. włocznie skontaktować się z lekarzem ginekologiem lub onkologiem. • Regularne badanie piersi:
samobadanie, USG,
samobadanie, USG,
mammografi a (jest zalecana
po ukończeniu 40 roku życia
Mammografi a umożliwia uzyskanie i powinna być wykonywana
obrazu piersi z wykorzystaniem promieni co 2 lata).
rentgenowskich (stosowanych także
w identyfi kacji urazów układu ruchu)

Rak szyjki macicy
Najczęściej powstaje na granicy nabłonka macicy i pochwy.
Przyczyny: przeważnie rozwija się w wyniku zakażenia wirusem brodawczaka ludz-
kiego (HPV) przenoszonego drogą płciową; u mężczyzn zakażenie wirusem nie
daje objawów, ale są oni nosicielami i mogą zakazić kobietę.
Objawy: w początkowym stadium choroba przebiega bezobjawowo, wraz z roz-
wojem może powodować krwawienie z dróg rodnych, ból brzucha i trudności HPV
w oddawaniu moczu.
• Regularne wizyty u lekarza
ginekologa i badanie
cytologiczne.
• Szczepienia przeciwko HPV.
Badanie cytologiczne, czyli pobranie
przez ginekologa próbki komórek z szyjki • Bezpieczne kontakty
macicy do analizy, umożliwia wykrycie seksualne.
choroby na wczesnym etapie

Rak gruczołu krokowego
To drugi pod względem rozpowszechnienia nowotwór występujący u mężczyzn.
Przyczyny: niejasne, prawdopodobnie rozwój choroby związany jest ze zmianami po-
ziomu męskich hormonów płciowych; ryzyko rośnie po 50 roku życia.
Objawy:bjawy: o rozwoju raka prostaty mogą świadczyć m.in. częste oddawanie moczu, o rozwoju raka prostaty mogą świadczyć m.in. częste oddawanie moczu,
O
ból w podbrzuszu i przy oddawaniu moczu, podwyższony poziom substancji okre-ól w podbrzuszu i przy oddawaniu moczu, podwyższony poziom substancji okre-
b
ślanej skrótem PSA.
• Regularne wizyty i badania
Podwyższony poziom PSA może u lekarza urologa.
świadczyć o rozwoju różnych chorób,
w tym nowotworu prostaty

203

06.12.2022 16:43:26
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 203 06.12.2022 16:43:26
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 203