Page 210 - biologia 7
P. 210

Najczęstsze choroby układu rozrodczego.


         Rodzaj choroby   Nazwa choroby                Przyczyna                           Profi laktyka

         przenoszone      kiła             zakażenie bakterią – krętkiem bladym   •  higiena okolic intymnych
         drogą płciową                                                         •  bezpieczne kontakty seksualne
                          rzeżączka        zakażenie bakterią – dwoinką rzeżączki   •  używanie własnych przyborów
                                                                                 toaletowych i unikanie kontaktu z krwią
                          rzęsistkowica    zakażenie protistem – rzęsistkiem     potencjalnie zakażonych osób (AIDS,
                                           pochwowym                             WZW B, WZW C)

                          AIDS             zakażeniem wirusem HIV
                          WZW B,           zakażenie wirusem zapalenia wątroby
                          WZW C            typu B lub C

         nowotworowe      rak piersi       nieokreślona                        •  regularne wizyty: u ginekologa (kobiety),
                                                                                 urologa (kobiety i mężczyźni) lub
                          rak szyjki macicy  zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego   androloga (mężczyźni)
                                           (HPV)                               •  wykonywanie badań kontrolnych:
                                                                                 samobadanie piersi, USG, cytologia,
                          rak gruczołu     nieokreślona                          mammografi a (kobiety), test PSA
                          krokowego                                              (mężczyźni)
                                                                               •  bezpieczne kontakty seksualne,
                                                                                 by ograniczyć możliwość zakażenia HPV


        Czy już umiesz? Sprawdź się!


         1   Wyjaśnij, co to jest alkoholowy zespół płodowy. Podaj sposób, w jaki można go uniknąć.
         2   Podaj, co łączy poniższe przykłady (wymień 2 cechy):
            a)  jajowody i macica,
            b)  srom i moszna,
            c)  omocznia i pęcherzyk żółtkowy.

         3   Określ, czego dotyczą poniższe opisy.
            a)  Powtarzające się zmiany towarzyszące wytwarzaniu gamet żeńskich.
            b)  Choroby wywołane przez patogeny przekazywane drogą płciową.
            c)  Zmiany obejmujące m.in. intensywny wzrost organizmu i podjęcie aktywności przez układ rozrodczy.
            d)  Okres, w którym powstaje funkcjonalne łożysko i rozwijają się układy narządów.

         4   Wymień choroby układu rozrodczego wywołane przez wirusy. Podaj podstawowe zasady ich profi laktyki.

         5   Wyjaśnij, co to jest dojrzewanie i jakich zmian w organizmie dotyczy.
         6   Ustal, której z chorób układu rozrodczego dotyczą poniższe opisy.
            a)  Zakażenie krętkiem bladym.
            b)  Samobadanie piersi.
            c)  Może się przejawiać podwyższonym poziomem substancji PSA.
            d)  Do zakażenia może dojść w toalecie publicznej.
            e)  Może być przyczyną bezpłodności.

         7   Krótko opisz zmiany, jakie zachodzą w życiu człowieka na etapie:
            a) niemowlęcym,
            b) przedszkolnym,
            c)  pokwitania i starości.

                                      208



                                                                                                              06.12.2022   16:43:28
   1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd   208                                                              06.12.2022   16:43:28
   1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd   208
   205   206   207   208   209   210   211   212   213   214   215