Page 19 - 883806_Edukacja_dla_bezpieczenstwa_podrecznik_kl_8_
P. 19
Polska w strukturach międzynarodowych
Od momentu upadku systemu komunistycznego – i tym samym uwolnienia
naszego kraju spod wpływów Związku Radzieckiego – Polska podejmowała
wiele starań, by stać się pełnoprawnym członkiem cywilnych i militarnych
organizacji międzynarodowych. Dzięki temu należymy do struktur europej-
skich i ogólnoświatowych, co zdecydowanie zwiększa nasze bezpieczeństwo.
Zdjęcie nr 14. Flaga Unii
Organizacje polityczno-gospodarcze Europejskiej
Polska stała się członkiem Unii Europejskiej 1 maja 2004 r. na mocy traktatu
akcesyjnego, podpisanego 16 kwietnia 2003 r. przez ówczesnych premiera
Leszka Millera i ministra spraw zagranicznych Włodzimierza Cimoszewicza.
Choć struktura ta ma charakter głównie polityczno-gospodarczy, funk-
cjonuje w niej program stałej współpracy w ramach obronności (PESCO
– Permanent Structured Cooperation [czyt. pesko – permanent strakczerd kor-
porejszyn]). Sama współpraca polityczna i gospodarcza zacieśnia więzy po-
między poszczególnymi członkami Unii; trudno sobie wyobrazić, by któreś
państwo stało się agresorem. W ramach współpracy strukturalnej można by Rysunek nr 11. Symbol Trójkąta
użyć europejskich sił wielonarodowych (np. Eurokorpusu, który stanowi siły Weimarskiego
szybkiego reagowania) w operacjach dotyczących wspólnej polityki bezpie-
czeństwa i obrony. Obecnie jednak państwa członkowskie nie wykazują woli
realizowania postanowień traktatowych o stałej współpracy strukturalnej.
Od 1991 r. Polska należy także do dwóch struktur europejskich o węższym
zasięgu: Komitetu Wspierania Współpracy Francusko-Niemiecko-Polskiej,
zwanego – od miejsca utworzenia – Trójkątem Weimarskim, oraz Grupy
Wyszehradzkiej – zrzeszenia państw środkowej Europy. To drugie porozu-
mienie zawarte zostało przez Polskę, Węgry i ówczesną Czechosłowację, dlate-
go pierwotnie nosiło nazwę Trójkąta Wyszehradzkiego. Obecnie, po rozpadzie
Czechosłowacji na Czechy i Słowację, w skład grupy wchodzą cztery państwa.
Międzynarodowe struktury militarne
Bronisław Geremek, który sprawował wtedy funkcję polskiego ministra spraw Rysunek nr 12. Symbol Grupy
zagranicznych, 2 marca 1999 r. w Independence [czyt. independens], w sta- Wyszehradzkiej
nie Missouri [czyt. mizuri] (USA) przekazał na ręce amerykańskiej sekretarz
stanu Madeleine Albright [czyt. madlen olbrajt] akt przystąpienia Polski do
NATO (North Atlantic Treaty Organization [czyt. norf atlantik triti orgenajzej-
szyn]). Utworzone 24 sierpnia 1949 r. NATO jest sojuszem państw stworzo-
nym pierwotnie do obrony przed agresją militarną Związku Radzieckiego.
W jego skład wchodzą: Belgia, Dania, Francja, Holandia, Islandia, Kana-
da, Luksemburg, Norwegia, Portugalia, Stany Zjednoczone, Wielka Brytania,
Włochy (od 1949 r.), Grecja, Turcja (od 1952 r.), Republika Federalna Niemiec
(od 1955 r.)/Niemcy (od 1990 r.), Hiszpania (od 1982 r.), Czechy, Polska, Wę-
gry (od 1999 r.), Bułgaria, Estonia, Litwa, Łotwa, Rumunia, Słowacja, Słowe-
nia (od 2004 r.), Albania, Chorwacja (od 2009 r.), Czarnogóra (od 2017 r.), Rysunek nr 13. Państwa
Macedonia Północna (od 2020 r.), Finlandia (od 2023 r.). członkowskie NATO
17