Page 200 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook
P. 200

Siły wokół nas


                             powoduje powrót                              Wartość siły sprężystości, którą sprężyna
             Siła            odkształconego ciała                         działa na zawieszone na niej ciało, jest wprost
             sprężystości
                             do jego pierwotnego                          proporcjonalna do wydłużenia sprężyny:
                             kształtu.                                                      F s  ~ x
                                                               F s



                             to wszystkie siły                 F o        Wartość sił oporu w powietrzu i wodzie zależy od
             Siły            działające na poruszające                    prędkości oraz kształtu i wielkości powierzchni
             oporów ruchu
                             się ciało fizyczne,                          poruszającego się ciała:
                             które przeciwdziałają                                         F o  ~ v
                             poruszaniu się tego ciała.




                             to siła, z jaką ciało działa                 Gdy powierzchnia jest płaska i pozioma, to siła
             Siła            na daną powierzchnię                         nacisku jest równa ciężarowi ciała.
             nacisku
                             w kierunku prostopadłym
                             do tej powierzchni.


                                                               F n

                             powstaje na styku                            Siła tarcia zależy od rodzaju stykających się
             Siła            powierzchni dwóch                            powierzchni, ale nie zależy od ich wielkości.
             tarcia
                             ciał i przeciwdziała ich                     Wartość siły tarcia jest tym większa, im większa
                             względnemu ruchowi.                          jest siła nacisku:
                                                                                          F t  = f · F n
                                                                   F t



                             to siła, z jaką Ziemia                       Siła ciężkości zależy od masy ciała:
             Siła ciężkości  przyciąga wszystkie ciała.                                   F c  = m · g
             (ciężar, siła                                                Wszystkie ciała pod wpływem siły ciężkości
             grawitacji,                                                  spadają swobodnie (w próżni) ruchem
             siła                                                         jednostajnie przyspieszonym ze stałym
             przyciągania                                                 przyspieszeniem. Przyspieszenie, z jakim ciała
             ziemskiego)                                                  spadają swobodnie, nie zależy od ich masy.
                                                               F c

            Tarcie



                                                            Tarcie

                           statyczne                                         kinetyczne
             siłami tarcia statycznego oddziałują   siła tarcia kinetycznego występuje, jeżeli ciała są względem siebie w ruchu
             między sobą ciała będące względem siebie
             w spoczynku                           poślizgowe, gdy jedno ciało przesuwa  toczne, gdy ciało toczy się po drugim
                                                   się (ślizga się) po drugim      ciele

                                                   wartość siły tarcia tocznego jest mniejsza niż wartość siły tarcia
                                                   poślizgowego

             dla danych dwóch powierzchni maksymalna wartość siły tarcia statycznego jest większa od siły tarcia kinetycznego


                                      198
   195   196   197   198   199   200   201   202   203   204   205