Page 122 - geografia 5

Klimat a roślinność NIE MAM POPRAWIONEGO PSD

Na północ od lasów mieszanych i liściastych strefy umiarkowanej (patrz s. 95) występuje strefa lasów igla-
stych, zwana tajgą, która łagodnie przechodzi w tereny porośnięte mchami, porostami i krzewinkami,
zwane – tundrą. Wraz z przybliżaniem się do bieguna północnego Ziemi zmniejsza się liczba drzew
i roślin. Granica między krajobrazem tajgi a tundry nie jest konkretną linią, stanowi raczej strefę przej-
ściową. Roślinność zmienia się pod wpływem klimatu (patrz klimatogramy tajgi i tundry).

Klimat tundry

Klimatogram przylądka Czeluskin

Klimat tajgi

4.26 Rozmieszczenie stref występowania tajgi i tundry

Klimatogram Tobolska

1. Porównaj klimatogramy tajgi i tundry. Odpowiedz na pytania:
A. Przez ile miesięcy na terenie tajgi woda może występować na powierzchni ziemi w stanie ciekłym? A przez ile
miesięcy na terenie tundry?

B. Ile wynoszą minimalne i maksymalne wartości temperatury powietrza w ciągu roku w tajdze, a ile – w tundrze?
2. Tajga występuje jedynie w północnej części Ameryki Północnej, Azji i Europy. Wyjaśnij, dlaczego na półkuli
południowej nie ma tajgi.

3. Wymień obszary występowania tundry.

Klimat tajgi charakteryzuje się długą i mroźną zimą oraz krótkim i ciepłym latem, są to dogodne
warunki do wzrostu drzew iglastych. W klimacie tundry zima jest bardzo długa i mroźna, a lato –
chłodne i krótkie. Takie warunki nie sprzyjają rozwojowi roślinności. Dodatkowym utrudnieniem dla
roślin w tundrze są rozlege mokradła (il. 2, s. 119). Powstają one w miejscach ograniczonego odpływu wód
powierzchniowych. Utrzymujące się przez wiele lat niskie temperatury powietrza powodują, że woda za-
warta w glebie zamarza na wiele metrów w głąb. Odmarzająca w trakcie krótkiego lata cienka powierzch-
niowa warstwa nie jest w stanie wchłonąć całej wody z roztopów i opadów.

120