Page 18 - geografia 5

Krok po kroku

Czytanie rysunku poziomicowego na mapie

1 Odczytaj, co ile metrów narysowano poziomice. Sprawdź tę informację w legendzie mapy. Jeśli poziomica nie jest podpi-
sana, to jej wartość należy ustalić, korzystając z opisanych poziomic. Na jednej mapie poziomice rysowane są zawsze co
taką samą liczbę metrów, np. na mapie poniżej – co 20 m.
2 Jeśli poziomice tworzą pętle, sprawdź, w którą stronę rosną ich wartości. Jeśli rosną od zewnątrz do środka – została
przedstawiona forma wypukła. Gdy wartości poziomic maleją od zewnątrz do środka – jest to forma wklęsła.

3 Jeśli poziomice na mapie są ułożone blisko siebie, stok jest stromy. Gdy są od siebie oddalone – stok jest łagodny.

Jaką wartość ma poziomica oznaczona na mapie znakiem zapytania ? ?
Ma wartość 260 m n.p.m., ponieważ: sąsiednia poziomica jest podpisana: 240, a w legendzie jest zapis „poziomice co
20 m”. Obliczamy: 240 m n.p.m. + 20 m = 260 m n.p.m.
Jak określić wartość poziomicy, jeśli w legendzie nie ma informacji, co ile metrów na mapie są narysowane poziomice?
Należy znaleźć dwie najbliższe, które są podpisane i na ich podstawie określić nieznaną wartość poziomicy.
Załóżmy, że sąsiednie poziomice mają wartość: 280 m n.p.m. oraz 240 m n.p.m.
280 m n.p.m. – 240 m n.p.m. = 40 m,
40 m : 2 = 20 m, zatem 240 m n.p.m. + 20 m = 260 m n.p.m.

Jak ocenić, czy forma terenu jest wypukła, czy wklęsła (na mapie to obszary oznaczone literami A i B )?
Obszar oznaczony literą A tworzy formę wklęsłą (wartości poziomic rosną na zewnątrz tej formy), a oznaczony literą
B – formę wypukłą (w tym wypadku wartości poziomic rosną do środka).
Jak ocenić, które odcinki szlaku prowadzącego na Ślężę przebiegają łagodnym stokiem, a które – stromym?
Czerwony szlak początkowo biegnie łagodnym stokiem (poziomice są położone daleko od siebie), a im bliżej szczytu
stok staje się bardziej stromy (poziomice są od siebie mniej oddalone).

16