Page 16 - geografia 5
P. 16

Ciekawe!                             Jak porównywać wysokość gór?
                                            Wysokość względna i bezwzględna

                                            W  celu  porównania  wysokości  różnych  miejsc  na  świecie,  należy  je
                                            zmierzyć od tego samego poziomu. Przyjęto, że dla wszystkich miejsc
                                            na Ziemi jest to poziom morza znajdujący się na wysokości 0 metrów.
                                            Wysokość danego punktu mierzona od poziomu morza to wysokość
                                            bezwzględna. Określamy ją w metrach nad poziomem morza, co za-
                                            pisujemy m n.p.m. Dla terenów na lądzie położonych poniżej poziomu
                                            morza, czyli dla depresji, stosuje się zapis m p.p.m., oznaczający me-
                                            try poniżej poziomu morza.
                                                Natomiast wysokość punktu mierzona od innego wyznaczonego po-
                                            ziomu – np. od podnóża góry do jej szczytu – to wysokość względna.
                                            Określamy ją w metrach (il. 1.5).








       Na dawnych mapach ukształ-
       towanie powierzchni było po-
       kazywane za pomocą prostych
       rysunków    przedstawiających
       wzniesienia (tzw. kopczyków).
       Niekiedy także cieniowano stoki.
       Ta druga metoda bywa sto-
       sowana  także współcześnie,
       zwłaszcza na mapach terenów
       górskich.


                                            1.5  Wysokość względna i bezwzględna



                                            Jak pokazać ukształtowanie terenu na mapie?

                                            Obraz  Ziemi  przedstawiony  na  mapie  jest  płaski.  Do  poka-
                                            zania  ukształtowania  terenu  stosowano  w  przeszłości  róż-
                                            ne  sposoby,  np.  metodę  cieniowania  lub  kreskowania,  które  są
                                            przydatne,  ale  nie  można  na  ich  podstawie  odczytać  wysokości
                                            względnej  lub  bezwzględnej.  Wysokość  danej  formy  terenu  moż-
       Poziomica – linia na mapie łą-       na  określić,  gdy  na  mapie  znajdują  się  poziomice  (il.  1.6  i  1.7).
       cząca punkty o tej samej wyso-       Poziomice to linie, które łączą punkty o jednakowej wysokości
       kości nad poziomem morza (o tej
       samej wysokości bezwzględnej).       bezwzględnej. Aby mapa była czytelna, zwykle zapis wysokości
                                            jest umieszczany co kilka poziomic.

                                         14
   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21