Page 144 - geografia 6

Warunki przyrodnicze Rosji
Rosja to największe państwo na świecie, leżące na dwóch kon-
1
Przyjrzyj się mapie ogólnogeo- tynentach – w Europie (ok. terytorium) i w Azji. Większą część
4
grafi cznej Rosji – opisz ukształ- umownej granicy między tymi kontynentami stanowią rozciągnięte
towanie terenu. Gdzie występują południkowo góry Ural. Powierzchnia Rosji jest o 70% większa niż
wyżyny i góry, a gdzie niziny, jak powierzchnia całej Europy. Duża rozciągłość południkowa i równo-
duży udział mają wymienione leżnikowa skutkuje wielką różnorodnością przyrodniczą kraju.
formy w powierzchni kraju? Większość Rosji zajmują niziny, w tym największe niziny Europy
(Nizina Wschodnioeuropejska) i Azji (Nizina Zachodniosyberyjska).
Duża część tych terenów to pojezierza. Szacuje się, że w Rosji jest
2 mln jezior – wśród nich najgłębsze jezioro świata (Bajkał) i naj-
większe jezioro świata (Morze Kaspijskie). Najdłuższą rzeką Ro-
sji, i jednocześnie Europy, jest Wołga. Najwyższe góry to Kaukaz,
a najwyższy szczyt – Elbrus.
Konsekwencją rozciągłości południkowej kraju jest pasowy
układ zarówno klimatu, jak i naturalnej roślinności. Rosja znajdu-
je się w trzech strefach klimatycznych: okołobiegunowej na
północy, umiarkowanej oraz podzwrotnikowej na południu.
W większości kraju klimat jest suchy i chłodny, zwłaszcza w czę-
ści azjatyckiej – głównie za sprawą swobodnego napływu powie-
trza arktycznego (z powodu braku równoleżnikowo rozciągniętych
wzniesień na północy) oraz zatrzymywania się ciepłego, wilgotnego
powietrza z Europy na barierze, jaką stanowią góry Ural (il. 3.34).

60° 80° 80° 60° 60° 80° 80° 60°

160° 0° 160°
0°
120° 40° 120°
40°
80° 80°

R O S J A R O S J A

40° 40°
40° 40°

0 500 1000 km 0 500 1000 km pustynia lodowa lasy liściaste i mieszane
strefy umiarkowanej
tundra stepy
–12 –8 –4 0 4 8°C
granice państw 19°35' granice tajga roślinność
państw
wysokogórska
3.34 Średnia roczna temperatura powietrza Rosji 3.35 Strefy krajobrazowe Rosji

W najzimniejszym rejonie Polski średnia roczna temperatura wynosi 6,5°C. Wskaż obszar w Rosji, gdzie klimat
jest tak samo ciepły lub cieplejszy.
Zaplanuj trasę podróży przez Rosję, która zapewni poznanie największej różnorodności naturalnych krajobrazów.

142

0702_881340_Geografia_6_.indd 142 04.07.2019 11:37:58