Page 147 - geografia 6

Rolnictwo (il. 3.39) jest dobrze rozwinięte w południowo-zachodniej części kraju, gdzie panują bar-
dzo dobre warunki klimatyczne (il. 3.34) oraz występują żyzne gleby. W 2016 r. po raz pierwszy eksport
produktów rolnych przewyższał eksport produktów przemysłu zbrojeniowego, chociaż Rosja nadal jest
drugim na świecie (po Stanach Zjednoczonych) dostawcą uzbrojenia. Ze względu na dawną rywali-
zację ZSRR ze Stanami Zjednoczonymi w Rosji nadal wysoko rozwinięty jest przemysł technologii
kosmicznych i nuklearnych (jądrowych). W ostatnich latach dynamicznie rozwija się także prze-
mysł IT (informatyczno-telekomunikacyjny) i budowlany.

60° 80° 80° 60°
surowce
160° energetyczne
0°
120° metale i kamienie
40°
80° szlachetne
17% produkty przemysłu
zbrojeniowego
8% usługi informatyczno-
3% 44% -telekomunikacyjne
R O S J A 5% transport
7% turystyka,
12% ubezpieczenia,
40°
40° fi nanse
produkty pochodzenia
4% roślinnego i zwierzęcego
0 500 1000 km
granice państw tereny wykorzystywane rolniczo dane za 2016 pozostałe

3.39 Tereny wykorzystywane rolniczo w Rosji 3.40 Udział towarów i usług w eksporcie Rosji
z Porównaj wielkość terenów rolniczych Rosji z powierzchnią terytorium Polski.

Problemy gospodarcze i społeczne
Przyjrzyj się strukturze eksportu (il. 3.40) – zastanów się, co się stanie w Rosji, jeśli na świecie spadną
ceny ropy naftowej? Taka sytuacja zmniejszy znacząco rosyjskie zyski ze sprzedaży ropy. Podstawą
gospodarki kraju jest sprzedaż ropy naftowej, przez co jest ona bardzo wrażliwa na wahania cen
surowców energetycznych na świecie.
Inne problemy rosyjskiej gospodarki wynikają ze sposobów zarządzania i systemu własności istniejące-
go dawniej w Związku Radzieckim, kiedy wszystkie przedsiębiorstwa stanowiły własność państwa i były
przez nie centralnie zarządzane. Jest wiele zastrzeżeń co do procesu przechodzenia przedsiębiorstw w ręce
prywatne po upadku ZSRR. Wśród nich to, że większość z nich przeszła w ręce wąskiej grupy ludzi.
Doprowadziło to do olbrzymich nierówności społecznych. W 2016 r. do 110 rosyjskich miliarderów
1
należała ponad całego bogactwa narodowego, gdy jednocześnie ponad 19 mln Rosjan żyło w biedzie.
3
Na stan rosyjskiej gospodarki wpływają też problemy społeczne. Po latach polityki prowadzonej przez
ZSRR w wielu rejonach kraju problemem jest duża śmiertelność związana z alkoholizmem, a także
z chorobami, które w większości regionów świata udało się opanować. Do takich chorób należy np. gruź-
lica. Od wielu lat przyrost naturalny Rosji jest ujemny. Ponadto duża jest liczba osób emigrujących
z Rosji – wyjeżdżają głównie ludzie młodzi, a to wpływa na starzenie się społeczeństwa. Dużym
problemem jest korupcja, czyli nadużywanie swojego stanowiska w celu osiągnięcia prywatnych korzy-
ści, w tym finansowych.

145

0702_881340_Geografia_6_.indd 145 04.07.2019 11:37:59