Page 77 - geografia 7

Starzenie się społeczeństwa

Z lekcji geografii w klasie szóstej wiesz, że ludność Europy się starzeje.
To oznacza, że wśród mieszkańców kontynentu wzrasta udział osób star-
szych, a maleje udział dzieci. Podobnie dzieje się w Polsce. Pierwszym po-
wodem takiego stanu jest wydłużanie średniej długości życia kolejnych
roczników. Wpływają na to m.in. poprawa warunków życia oraz wysoki po-
ziom opieki medycznej. Choć pojawiają się nowe zagrożenia dla zdrowia
(np. choroby cywilizacyjne), to wiele dawniej śmiertelnych chorób jest obec- 2.29 Dawniej było więcej rodzin
nie uleczalnych lub znacznie ograniczono ich występowanie (np. poprzez wielodzietnych niż obecnie. Model
rodziny z 9 czy 10 dzieci nie był
powszechne szczepienia ochronne). Drugi powód starzenia się społeczeń- rzadkością
stwa to spadek liczby dzieci. Obecnie mniej osób decyduje się na potomstwo,
a średnio w rodzinach dzieci jest mniej niż kiedyś. Dominują rodziny z jed-
nym lub dwojgiem dzieci (il. 2.29 i 2.30).
Coraz większa liczba osób w wieku poprodukcyjnym w społeczeństwie
powoduje, że polityka społeczna państwa powinna uwzględniać ich wymaga-
nia. Do potrzeb osób starszych należą np. specjalistyczna opieka medyczna
(geriatria), likwidacja barier architektonicznych, tworzenie miejsc aktywności
seniorów, budowa domów opieki.

Kształty piramid płci i wieku 2.30 Obecnie w rodzinach jest
mniej dzieci niż dawniej (dominują
Każde państwo ma inną strukturę płci i wieku. Można ją scharakteryzować modele 2+1 lub 2+2, czyli rodzice
na podstawie geometrycznego kształtu piramidy płci i wieku. Jeśli jest ona z jednym lub dwójką dzieci)
szeroka u dołu, a wąska u góry (il. 2.31 A), mamy do czynienia ze społeczeń-
stwem młodym (bardzo liczne młode roczniki). Jeśli długości słupków w po-
szczególnych rocznikach są wyrównane (il. 2.31 B), mówimy o społeczeństwie
stabilnym. Jeśli piramida ma kształt grzyba (il. 2.31 C), to społeczeństwo jest
starzejące się (mała liczba młodych roczników, coraz większa starszych).
lat lat lat
100 100 100
mężczyźni kobiety mężczyźni kobiety mężczyźni kobiety
80 80 80

60 60 60
40 40 40

20 20 20

0 0 0
60 40 20 0 20 40 60 mln 1 0,5 0 0,5 1 mln 4 3 2 1 0 1 2 3 4 mln
A B C
2.31 Piramidy płci i wieku społeczeństwa Indii (A), Australii (B) i Niemiec (C)

Przyjrzyj się piramidom ilustrującym strukturę demograficzną Indii, Australii i Nie-
miec. Który kraj ma społeczeństwo młode, który stare, a w którym liczebność po-
szczególnych grup wiekowych jest wyrównana? W którym z państw liczba ludno-
ści ma szansę na największy wzrost w perspektywie kilkudziesięciu lat?

75

28.11.2022 21:31:36
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 75 28.11.2022 21:31:36
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 75