Page 115 - 1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd

Więcej na temat

Jak funkcjonowała poczta w czasie powstania?

Poczta odgrywała ważną rolę w utrzymywaniu łączności między Rzą-
dem Narodowym, który przebywał w Warszawie, a działaczami w te-
renie. Za jej pośrednictwem dostarczano dokumenty, rozkazy, przesyłki
i konspiracyjne czasopisma. W jej ramach prowadzono też aktywną
działalność wywiadowczą, np. informowano władze powstańcze
o ważnych przesyłkach urzędów rosyjskich. Pracownikami tajnej poczty
byli wtajemniczeni w powstańcze działania kolejarze, urzędnicy pocz-
towi oraz organizatorzy poczty obywatelskiej. Ryzykowali bardzo wiele
– utratę życia czy zesłanie na Syberię. Dużym poświęceniem odzna- Jadwiga Prendowska jako kurierka
czały się kobiety kurierki, które nie wzbudzały podejrzeń jak mężczyźni. przewoziła rozkazy na terenie
Do takich odważnych kobiet należały między innymi Jadwiga Pren- województw sandomierskiego
dowska, Emilia Mystkowska i Marianna Płachecka. i krakowskiego. Za działalność
w powstaniu została skazana
z Jaką rolę w powstaniu styczniowym odgrywała poczta? na zesłanie na Syberię.

W skrócie

Powstanie styczniowe wybuchło w styczniu 1863 roku i trwało
do wiosny 1864 roku. Był to jeden z największych zrywów Muzeum X Pawilonu Cytadeli
niepodległościowych Polaków w XIX wieku. Warszawskiej

Podczas powstania Polacy zorganizowali podziemne państwo,
które miało swoje władze, sądy, policję, pocztę oraz wywiad.

Dyktatorem powstania styczniowego był Romuald Traugutt –
wybitny dowódca i organizator.

Czy już umiesz?
Cytadela Warszawska powstała
1 Wymień pozytywne i negatywne skutki powstania styczniowego. na rozkaz cara Mikołaja I w latach

2 Wytłumacz, dlaczego działania powstańców styczniowych 1832–1834. Twierdza miała zapew-
przybrały charakter wojny partyzanckiej. nić Rosjanom kontrolę nad War-
szawą. W X Pawilonie (na zdję-
3 Jaką rolę w czasie powstania styczniowego odegrał Romuald
Traugutt? ciu) urządzono więzienie śledcze.
Obecnie mieści się tu oddział Mu-
4 Zastanówcie się wspólnie nad innymi niż powstania zbrojne zeum Niepodległości. Placówka
formami walki o Polskę i o polskość. Wypiszcie je. Porównajcie
swoje odpowiedzi z działaniami podejmowanymi przez Polaków gromadzi eksponaty poświęcone
w okresie zaborów (zob. s. 114 i 115). walkom o niepodległość Polski.

113

04.10.2022 11:35:53
1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd 113
1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd 113 04.10.2022 11:35:53