Page 61 - 1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd

Legenda o Piaście i Popielu według Galla Anonima 1 1 Gall Anonim – żył na przełomie
wieków XI i XII – nieznany z imie-
Panował w Gnieźnie książę imieniem Popiel. Miał on dwóch synów nia autor Kroniki polskiej.
i starym zwyczajem przygotował wielką ucztę na ich postrzyżyny . 2 Postrzyżyny – u dawnych Sło-
2
Zaprosił bardzo wielu możnych i przyjaciół. W pewnym momencie wian: obrzędowe obcięcie wło-
przybyli też tam dwaj wędrowcy, ale zostali przez Popiela odpędzeni. sów chłopcu. Obrzęd łączył się
Przybysze ruszyli w dalszą drogę i przypadkiem trafi li przed dom ubo- z nadaniem imienia i przejściem
giego oracza Piasta, który również urządzał ucztę z okazji postrzyżyn chłopca pod opiekę ojca.
swojego syna – Siemowita. Biedny Piast zaprosił wędrowców do swej
chałupy. Ilość jadła i napojów była bardzo skromna, ale oracz i jego
żona, Rzepka, starali się jak najlepiej wszystkich ugościć. Nagle, ku za-
skoczeniu zebranych, żywności zaczęło w cudowny sposób przybywać.
Piast i Rzepka uznali to zdarzenie za ważną wróżbę dla swojego syna.
Gdy chłopiec podrósł i zmężniał, został władcą Polan. Popiel musiał
wówczas uchodzić z księstwa. Podobno cierpiał on wielkie prześlado-
wanie ze strony myszy. Skrył się nawet przed nimi w drewnianej wieży
na wyspie, ale myszy go tam odnalazły i zagryzły.
Na podstawie: Gall Anonim, Kronika polska, tłum. R. Grodecki, Wrocław 1989

1 Jak wobec wędrowców zachował się Popiel, a jak – Piast?
2 Powiedz, które zdarzenie przedstawione w legendzie na pewno Wizyta wędrowców w domu
nie miało miejsca w rzeczywistości. Piasta na ilustracji z XIX wieku

Mieszko I

Do informacji zawartych w legendzie trzeba podchodzić z dużą ostroż-
nością. Gall Anonim napisał ten tekst na podstawie przekazów ustnych.
Nie wiemy, czy opisane w nim zdarzenia są prawdziwe. Nie mamy też
zbyt wielu informacji o Siemowicie oraz jego synu i wnuku. Natomiast
znacznie więcej wiemy o kolejnym panującym przedstawicielu rodu
Piastów – Mieszku. Był on księciem dzielnym i walecznym. Pod jego
wodzą Polanie podbili w X stuleciu okoliczne plemiona i stworzyli
silne państwo, które z czasem zaczęto nazywać Polską.
W odróżnieniu od swoich poprzedników Mieszko I został wymie-
niony w kilku średniowiecznych dokumentach. Wspomina o nim
między innymi żyjący w jego czasach niemiecki duchowny Thiet-
mar z Merseburga [czyt. titmar z mer-zeburga], autor kroniki, w któ-
rej poświęcił Polsce wiele miejsca. Z całą pewnością możemy więc
stwierdzić, że Mieszko żył naprawdę. Dlatego uważamy go za pierw- Mieszko I – portret autorstwa
szego historycznego władcę Polski z dynastii Piastów. Jana Matejki

59

04.10.2022 11:33:58
1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd 59 04.10.2022 11:33:58
1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd 59