Page 122 - historia 5
P. 122
Ciekawe! Rola zakonów w średniowieczu
Przeciętnie kopista przepisywał Jak wynika z reguły św. Benedykta, która stała się podstawą funkcjo-
trzy strony dziennie. Skopiowanie nowania wielu średniowiecznych zakonów (m.in. cystersów i kame-
Biblii zajmowało więc cały rok. dułów), życie mnichów polegało na modlitwie i pracy. Było to zgodne
z dewizą świętego Benedykta Ora et labora (z łacińskiego: módl się i pra-
cuj). Praca zakonników przynosiła wiele pożytków. W klasztornych sa-
lach, tzw. skryptoriach, benedyktyńscy kopiści ręcznie przepisywali
Iluminować – tu: ozdabiać księ- oraz iluminowali księgi religijne i świeckie. W dużej mierze to dzię-
gi rękopiśmienne iluminacjami, ki nim dorobek starożytnych uczonych przetrwał niespokojne czasy
czyli ilustracjami. wczesnego średniowiecza i możemy dziś z niego korzystać. Zakonnicy
byli też krzewicielami postępu w rolnictwie, sadownictwie i ogrodnic-
twie. Na przykład cystersi upowszechnili stosowanie żelaznego pługa
do uprawy ziemi. Gospodarność mnichów była wzorem do naślado-
wania dla okolicznych mieszkańców. Zakonnicy prowadzili szpitale,
zajmowali się ludźmi niedołężnymi i starcami. W trosce o chorych
opracowywali też lecznicze mikstury, które przyrządzali z ziół upra-
wianych w przyklasztornych ogrodach.
Przepisywanie setek stronic gęsim piórem na pergaminie wymagało od mnichów
niezwykłej dokładności, cierpliwości i skrupulatności – stąd takie żmudne zajęcie
nazywamy benedyktyńską pracą. Miniatura z XIII wieku.
Święty Franciszek z Asyżu
wyrzekł się dóbr doczesnych, Zakony żebracze
rozdał majątek biednym Choć było to przez Kościół zakazane, wielu duchownych bogaciło
i rozpoczął życie w ubóstwie.
Nawoływał do miłości bliźniego się i prowadziło niemoralne życie. W reakcji na takie postępowa-
i głosił pochwałę całej natury nie części duchowieństwa w XIII wieku powstały zakony żebracze –
jako dzieła Bożego. Szczególnie m.in. franciszkanie i klaryski. Założyciele tych wspólnot religij-
kochał zwierzęta, które nazywał nych, święty Franciszek i święta Klara z Asyżu, postawili sobie
swoimi braćmi. Na zdjęciu: za cel życie w ubóstwie. Utrzymywali się jedynie z datków wiernych.
malowidło Giotta di Bondone Swoją działalność misyjną prowadzili w miastach wśród najuboż-
z XIII wieku. szych – nieśli pomoc biednym i chorym.
120
0626_historia_.indd 120 02.07.2018 11:54:50
