Page 149 - historia 5
P. 149
Statut Bolesława Krzywoustego
U kresu życia Bolesław, który doczekał się kilku synów, coraz bardziej Monety z czasów Piastów
niepokoił się tym, co stanie się z państwem po jego śmierci. Obawiał
się, że jeśli przekaże pełnię władzy najstarszemu synowi, pozostali
zbuntują się przeciwko władzy brata. Decyzja o podziale ziem też
była ryzykowna – jej konsekwencją mógł być całkowity rozpad pań-
stwa. Bolesław wybrał rozwiązanie pośrednie; takie, które pozwo-
liłoby zachować jedność państwa. Zgodnie z jego wolą, pełnoletni
synowie władcy – Władysław, Bolesław i Mieszko – otrzymali swoje
dzielnice (dwaj młodsi – Henryk i Kazimierz – objęli je później).
Najstarszy z synów – Władysław (a po jego śmierci kolejny najstar- W średniowieczu przywilejem
szy książę piastowski) – uzyskał szczególne uprawnienia. Zgodnie władców było bicie monet.
Aby podkreślić swoje znaczenie
z zasadą senioratu (jako senior) otrzymał władzę zwierzchnią umieszczali oni na nich własne
nad wszystkimi dzielnicami. Kierował polityką zagraniczną i miał wizerunki. Bogatą kolekcję mo-
najwyższą władzę sądowniczą. Seniorowi podlegała też osobna net z czasów Piastów możemy
dzielnica senioralna, która obejmowała ziemię krakowską, sie- zobaczyć między innymi w Mu-
radzką, część Kujaw i Pomorze Gdańskie. Statut Bolesława Krzywo- zeum Narodowym w Warszawie.
ustego, czyli akt prawny, w którym książę zawarł zasady następstwa Na zdjęciu: moneta z czasów
tronu, wszedł w życie z chwilą śmierci władcy w 1138 roku. Bolesława Krzywoustego.
W skrócie
Przed śmiercią Władysław Herman podzielił terytorium Polski między dwóch synów. Jedną z dzielnic
objął we władanie Bolesław Krzywousty, który w 1107 roku pokonał swojego brata i zjednoczył państwo.
Do największych sukcesów Bolesława Krzywoustego należało odparcie najazdu króla Niemiec
w 1109 roku oraz umocnienie polskich wpływów na Pomorzu.
Po śmierci Bolesława Krzywoustego w 1138 roku Polska została podzielona na dzielnice między synów
władcy. Zgodnie z zasadą senioratu zwierzchność nad całym obszarem państwa sprawował najstarszy
piastowski książę. Jako seniorowi podlegała mu dzielnica senioralna.
Czy już umiesz?
1 Opisz konflikt Bolesława Krzywoustego z Rzeszą Niemiecką. Podaj jego przyczyny i skutki.
2 Jaką politykę Bolesław Krzywousty prowadził wobec Pomorza?
3 Wyjaśnij, na czym polegał podział kraju wprowadzony w statucie Bolesława Krzywoustego.
Dlaczego książę ustanowił zasadę senioratu?
147
0626_historia_.indd 147 02.07.2018 11:55:40