Page 149 - historia 5
P. 149

Statut Bolesława Krzywoustego
          U kresu życia Bolesław, który doczekał się kilku synów, coraz bardziej         Monety z czasów Piastów
          niepokoił się tym, co stanie się z państwem po jego śmierci. Obawiał
          się, że jeśli przekaże pełnię władzy najstarszemu synowi, pozostali
          zbuntują się przeciwko władzy brata. Decyzja o podziale ziem też
          była ryzykowna – jej konsekwencją mógł być całkowity rozpad pań-
          stwa. Bolesław wybrał rozwiązanie pośrednie; takie, które pozwo-
          liłoby zachować jedność państwa. Zgodnie z jego wolą, pełnoletni
          synowie władcy – Władysław, Bolesław i Mieszko – otrzymali swoje
          dzielnice (dwaj młodsi – Henryk i Kazimierz – objęli je później).
          Najstarszy z synów – Władysław (a po jego śmierci kolejny najstar-             W średniowieczu przywilejem
          szy  książę  piastowski)  –  uzyskał  szczególne  uprawnienia.  Zgodnie        władców było bicie monet.
                                                                                         Aby podkreślić swoje znaczenie
          z zasadą senioratu (jako senior) otrzymał władzę zwierzchnią                   umieszczali oni na nich własne
          nad wszystkimi dzielnicami. Kierował polityką zagraniczną i miał               wizerunki. Bogatą kolekcję mo-
          najwyższą  władzę  sądowniczą.  Seniorowi  podlegała  też  osobna              net z czasów Piastów możemy
          dzielnica senioralna, która obejmowała ziemię krakowską, sie-                  zobaczyć między innymi w Mu-
          radzką, część Kujaw i Pomorze Gdańskie. Statut Bolesława Krzywo-               zeum Narodowym w Warszawie.
          ustego, czyli akt prawny, w którym książę zawarł zasady następstwa             Na zdjęciu: moneta z czasów
          tronu, wszedł w życie z chwilą śmierci władcy w 1138 roku.                     Bolesława Krzywoustego.






          W skrócie



                Przed śmiercią Władysław Herman podzielił terytorium Polski między dwóch synów. Jedną z dzielnic
               objął we władanie Bolesław Krzywousty, który w 1107 roku pokonał swojego brata i zjednoczył państwo.

                Do największych sukcesów Bolesława Krzywoustego należało odparcie najazdu króla Niemiec
               w 1109 roku oraz umocnienie polskich wpływów na Pomorzu.

                Po śmierci Bolesława Krzywoustego w 1138 roku Polska została podzielona na dzielnice między synów
               władcy. Zgodnie z zasadą senioratu zwierzchność nad całym obszarem państwa sprawował najstarszy
               piastowski książę. Jako seniorowi podlegała mu dzielnica senioralna.





          Czy już umiesz?


           1    Opisz konflikt Bolesława Krzywoustego z Rzeszą Niemiecką. Podaj jego przyczyny i skutki.

           2    Jaką politykę Bolesław Krzywousty prowadził wobec Pomorza?

           3    Wyjaśnij, na czym polegał podział kraju wprowadzony w statucie Bolesława Krzywoustego.
               Dlaczego książę ustanowił zasadę senioratu?

                                                                                 147



   0626_historia_.indd   147                                                                                  02.07.2018   11:55:40
   144   145   146   147   148   149   150   151   152   153   154