Page 217 - historia 6

Wspomnienia żołnierza walczącego pod Somosierrą 1 Wachmistrz – podofi cer ka-
walerii.
Jako wachmistrz , musiałem być z tyłu szwadronu, ale lat 18, a nade 2 Pałasz – rodzaj broni podob-
1
wszystko ta jedyna myśl, że cesarz tak blisko, że spogląda na nas i ocenia nej do miecza.
odwagę naszą, przemogła wszelkie w tym względzie formy. […] Sfor-
mowawszy się na nowo, nowy przypuściliśmy atak samym środkiem
wąwozu w górę. Pędząc jak na oślep, uniosłem tylko pałasz tak, aby
2
zasłonić oczy od postrzału, i nic nie widziałem prócz ognia i dymu. Nic
nie słyszałem prócz huku armat i świstu kulek karabinowych. […] a gdy
działa nieprzyjacielskie już grać przestały, albowiem szarża nasza tak
była gwałtowną, że [wróg] nie zdążył po raz drugi wystrzelić, sypnęła się
reszta jazdy […]. Świetny i pełen sławy był to dzień dla naszego pułku,
ale ciężki i bolesny dla szwadronu. Ze 125 żołnierzy pozostało przy życiu
tylko 25 […].

Źródło: K.W. Wójcicki, Cmentarz Powązkowski pod Warszawą, t. 1, Warszawa 1855

Bitwa pod Somosierrą – obraz
z Co mógł czuć żołnierz podczas bitwy? Co działało na niego motywująco? Piotra Michałowskiego

Upadek Księstwa Warszawskiego
Najważniejszym wydarzeniem w dziejach Księstwa, decydującym
o jego dalszych losach, była wojna 1812 roku. Towarzyszył jej
wielki entuzjazm Polaków, którzy wierzyli w zwycięstwo Napoleona.
Z jego ewentualnym sukcesem wiązali duże nadzieje na odbudowę
swojego państwa w granicach sprzed rozbiorów.
W 1812 roku nasi rodacy podjęli olbrzymi wysiłek militarny – Józef Poniatowski wytrwał

Polacy, zaraz po Francuzach, stanowili największy odsetek wśród przy Napoleonie do końca
żołnierzy Wielkiej Armii. W czasie wojny wielokrotnie udowodni- (pomimo że Rosjanie nakłaniali
li, że są znakomitymi i odważnymi żołnierzami. Napoleon poniósł go do przejścia na stronę cara).
jednak w państwie carów dotkliwą klęskę. Pomimo to polskie od- Zginął pod Lipskiem, osłaniając
działy pod dowództwem Poniatowskiego trwały przy nim do końca. odwrót Francuzów. Obraz
Suchodolskiego przedstawia
W październiku 1813 roku wzięły udział w bitwie pod Lipskiem, ostatnie chwile jego życia
a w 1814 roku walczyły we Francji z siłami koalicji, która ostatecznie tuż przed tragicznym skokiem
pokonała wojska napoleońskie. do rzeki Elstery.
Upadek Bonapartego skutkował w Europie zburzeniem porządku,
który stworzył cesarz. Na początku 1813 roku Rosjanie wkroczyli Ciekawe!
do Księstwa Warszawskiego i ustanowili na tym obszarze tymczaso- Książę Józef Poniatowski jako je-
we rządy. Formalnie przestało ono istnieć w 1815 roku, gdy zwycię- dyny cudzoziemiec otrzymał bu-

skie mocarstwa zaprowadziły nowy ład na kontynencie europejskim. ławę marszałka Francji.

215

0618_881295_historia_kl6.indd 215 18.06.2019 11:13:42