Page 139 - historia 7
P. 139

Zbrojenia i rozwój techniki wojennej

          W  atmosferze  narastającej  wzajemnej  niechęci  kraje  Europy  przeznaczały
          coraz  większe  kwoty  na  rozwój  zbrojeń.  Celom  wojennym  podporząd-
          kowano produkcję przemysłową i badania naukowe. W większości państw        Organizacje paramilitarne –
          wprowadzono powszechną służbę wojskową lub wydłużono czas jej trwania.     organizacje zorganizowane na wzór
          Głoszono kult armii (nie wolno było jej nawet krytykować). Jednocześnie    wojskowy.
          upowszechniano ideologię nacjonalistyczną. Służyły temu manifestacje i wi-
          dowiska patriotyczne. Wyświetlano filmy o tematyce wojennej oraz zakładano
          organizacje paramilitarne i sportowe. Działania te spowodowały wzrost
          nastrojów nacjonalistycznych w poszczególnych krajach Europy. Skrajny
          nacjonalizm okazał się nie mniejszym zagrożeniem dla światowego pokoju
          niż ambicje europejskich potęg.
             Na przełomie wieków nastąpił rozwój techniki wojennej. Udoskonalono
          karabiny i działa artyleryjskie. U schyłku XIX w. najnowocześniejsze kara-
          biny strzelały na odległość trzech kilometrów (dla porównania na początku   Karabiny maszynowe szybko
          stulecia było to zaledwie 250 metrów). W 1884 r. skonstruowano pierwszy    znalazły się na wyposażeniu
          automatyczny  karabin  maszynowy.  Jego  siła  rażenia  była  olbrzymia.   żołnierzy brytyjskich. W latach
          Atak z użyciem tej broni prowadził do ogromnych strat. W armii na coraz    1881–1899 używali ich do tłumienia
          szerszą skalę wykorzystywano nowinki techniczne, np. samochody i radio.    powstania Mahdiego w Sudanie.
                                                                                     Wkrótce byli w nie wyposażeni
          Rozbudowywano marynarkę wojenną, wzmacniano kadłuby statków i zwięk-        także Rosjanie, Niemcy
          szano siłę ognia okrętów. Konstruowano też pierwsze łodzie podwodne.       oraz żołnierze innych armii.






          W skrócie

               Narastanie konfliktów między mocarstwami na przełomie wieków XIX i XX. Coraz silniejsza pozycja Niemiec.

               Powstanie dwóch bloków polityczno-militarnych: trójprzymierza (Niemcy, Austro-Węgry, Włochy) i trójporozumienia
              (Francja, Wielka Brytania, Rosja).

               Kocioł bałkański: aktywność mocarstw na Bałkanach (m.in. Austro-Węgier i Rosji), kryzys bośniacki, wojny bałkańskie.
               Wzrost skrajnego nacjonalizmu w Europie. Zbrojenia. Rozwój techniki wojennej. Udoskonalenie broni palnej.
              Powstanie karabinów maszynowych i łodzi podwodnych.


          Czy już umiesz?


           1   Na czym polegały sprzeczności interesów potęg europejskich na przełomie wieków XIX i XX? Wymień najważniejsze
              konflikty. Wskaż ich miejsca na mapie świata w atlasie historycznym.

           2   Omów kształtowanie się dwóch bloków polityczno-militarnych pod koniec XIX w.

           3   Jak wyglądała sytuacja na Bałkanach w omawianym czasie? Jaką rolę odgrywały w niej mocarstwa Europy?
           4   Opisz rozwój techniki wojennej i zagrożenia, jakie niósł ze sobą.

            5  W odniesieniu do przełomu wieków XIX i XX często używa się określenia zbrojny pokój. Czy słusznie?

                                                                                   137



                                                                                                              02.06.2020   10:22:52
   0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd   137
   0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd   137                                                                   02.06.2020   10:22:52
   134   135   136   137   138   139   140   141   142   143   144