Page 16 - 881459 _MUZYKA_podrecznik_kl_7_EBOOK

1.2 Romantyzm – epoka wybitnych indywidualności

Podejmij temat O O Wysłuchaj fragmentu ballady Franciszka Schuberta [czyt. szuberta]
Król olch i powiedz, jaką rolę odgrywa w utworze partia fortepianu.
Król olch

Noc padała na las, las w mroku spał,
Franciszek Schubert
Król olch Ktoś nocą lasem na koniu gnał,
Tętniło echo wśród olch i brzóz,
Gdy ojciec syna do domu wiózł.
– Cóż tobie, synku, że w las patrzysz tak?
– Tam ojcze, on, król olch, daje znak,
Ma płaszcz, koronę i biały tren.
To mgła, mój synku, albo sen.

Johann Wolfgang Goethe, Król olch (fragment)
tłumaczenie Wisława Szymborska

Za datę rozpoczęcia romantyzmu w muzyce historycy kultury przyjęli rok
1815. Wtedy powstała ballada Król olch (dzieło Franciszka Schuberta) do wier-
sza o tym samym tytule, słynnego poety Johanna Wolfganga Goethego [czyt.
getego]. Romantyzm wraz z neoromantyzmem obejmuje w muzyce prawie
cały XIX wiek. W Polsce epokę romantyzmu zamyka powstanie styczniowe
(1863 rok).

Mortiz von Schwind Król elfów 1700 1800 1900
Muzyka tego okresu często wchodziła w związki z innymi dziedzinami
sztuki, a kompozytorzy byli postrzegani jako indywidualiści poszukujący swo-
bodnych form wypowiedzi. Artyści muzycy pragnęli wyrazić w swojej twór-
czości własny światopogląd i idee epoki. Zbliżali się do folkloru, baśniowej
fantastyki, odwoływali się do uczuć patriotycznych i narodowych wydarzeń.
Muzykę romantyczną tworzyło wielu wybitnych kompozytorów. W galerii
mistrzów znajdują się m.in. portrety Roberta Schumanna [czyt. szumana]
– autora wielu miniatur fortepianowych, pieśni, muzyki kameralnej i sym-
fonicznej, Franciszka Schuberta – mistrza pieśni romantycznej, Piotra
Johannes Brahms
IV Symfonia e-moll Elegijna, op. 98, Czajkowskiego – kompozytora muzyki symfonicznej, operowej i baletowej,
część Allegro non troppo Hectora Berlioza [czyt. hektora], którego dzieło Symfonia fantastyczna wyty-
Nazwij zespół wykonujący utwór mu- czyło symfonii romantycznej drogę w kierunku programowości, Johannesa
zyczny. Brahmsa [czyt. bramsa] – twórcy muzyki orkiestrowej.

14