Page 64 - 880830_Plastyka 5

5.1 Portret i autoportret

Dzieła rysunku, malarstwa, grafiki czy rzeźby mogą przedstawiać różne tematy. W kolejnych rozdziałach
poznacie najważniejsze z nich. Na początku portret i autoportret. Portret to przedstawienie postaci
ludzkiej – w całości lub np. tylko twarzy – w taki sposób, aby ukazać podobieństwo fizyczne lub cechy
charakteru osoby portretowanej. W dawnych czasach, kiedy nie istniała fotografia, artyści malowali wie-
le portretów na zamówienie, aby utrwalić wizerunek danej osoby dla potomności i oddać na obrazie jej
wygląd. Ale często twórcy chcą portretem osiągnąć więcej – pragną pokazać charakter przedstawianej
osoby. W ciągu wieków powstało wiele rodzajów portretów wykonanych różnymi technikami. My po-
znamy tylko kilka z nich.

Mona Lisa to najsłynniejszy
portret świata. Namalował
go Leonardo da Vinci ok. 500
lat temu. Przedstawia najpraw-
dopodobniej żonę florenckiego
kupca o nazwisku del Giocondo
[czyt. del dżiokondo]. Kobieta
tajemniczo się uśmiecha i trud-
no odgadnąć, czy jest to wyra-
zem szczęścia, smutku czy znu-
dzenia. Jej oczy wyglądają tak,
jakby nie były okolone brwiami
ani rzęsami. Wzrok Mony Lisy
wydaje się podążać za patrzą-
cym bez względu na to, gdzie się
znajduje. Zagadkowy jest rów-
nież dziwny i niepokojący krajo-
braz za plecami modelki, który
przedstawia most i krętą drogę
prowadzącą w dzikie rejony na
dalszym planie. Od wieków ta-
jemniczy portret jest inspiracją
dla malarzy, pisarzy i poetów.

Leonardo da Vinci, Mona Lisa,
ok. 1503–1506

62