Page 36 - 881309_plastyka
P. 36
Ciekawe! Więcej na temat
Płatnerstwo
Jan Matejko,
Bitwa pod Grunwaldem
(fragm. Zawisza Czarny),
1878
Rycerstwo to stan społeczny Niemiecka zbroja średniowieczna dla rycerza i konia, ok. 1480 roku
złożony z konnych wojowników,
który istniał w Europie w okresie Płatnerstwo – wyrób zbroi, tarcz i hełmów z płyt metalowych; zawód
średniowiecza. Warstwa ta wy- występujący od wczesnego średniowiecza do XVIII wieku. Od XVI
tworzyła charakterystyczny styl wieku płatnerzami zwano również mieczników, szabelników. Broń
życia, ceremoniał i zasady po- i zbroje z dawnych wieków zachwycają nie tylko jako dzieła konstruk-
stępowania, opierające się na torów, ale jako wytwory artystów najwyższej klasy. Zbroja bojowa
specjalnym kodeksie rycerskim. była niezbędna dla ochrony walczącego rycerza. Oprócz niej posia-
Kandydat na rycerza musiał od dał on także zbroje paradne, ceremonialne i turniejowe, które były
piętnastego roku życia służyć prawdziwymi dziełami sztuki.
jako giermek i zaprawiać się do Wzrost popularności ruchów rekonstrukcyjnych niesie za sobą
wojennego rzemiosła. Rycerze zapotrzebowanie na elementy rycerskiego uzbrojenia. Wytwarzanie
walczyli konno, byli wyposażeni mieczy i zbroi na miarę to właśnie zadanie dla płatnerzy. Tworzą
w miecze, włócznie, tarcze, heł- oni zbroje i inne elementy wyposażenia rycerskiego na podstawie
my i zbroje. Za najsłynniejszego zachowanych opisów, które znajdują w opracowaniach książkowych
polskiego rycerza uchodzi Za- i w muzeach.
wisza Czarny z Garbowa. Żył on Do najdroższych i najpiękniejszych należą zbroje płytowe. To arcy-
w XV wieku, brał udział w licz- dzieła sztuki płatnerskiej – wykonywane ręcznie, wykuwane miesią-
nych turniejach i bitwach, zdo- cami, ozdabiane emalią, filigranami, srebrzone lub złocone.
bywając sławę rycerza niepoko- Do naszych czasów zachowało się niewiele oryginalnych zbroi
nanego. Jan Matejko uwiecznił rycerskich z okresu średniowiecza. Jedną z nich można podziwiać
go na swoim najsłynniejszym w Wallace Collection [czyt. łoles kolekszn], muzeum sztuki w Londynie.
obrazie – Bitwa pod Grunwal- Jest to imponująca zbroja konna – będąca oznaką splendoru i siły
dem. średniowiecznego rycerza.
34
