Page 52 - 881309_plastyka
P. 52
Ciekawe! Więcej na temat
Stylowe elementy dekoracyjne
Gargulce na wieży katedry
Notre Dame w Paryżu,
XII–XIV wiek
Gargulec (łac. gargulio ‘gar-
dło’) to dekoracyjne zakończe-
nie rynny dachowej, wystające
poza lico muru, które służy do
odprowadzania wody deszczo-
wej. Gargulce i maszkarony
zwykle umieszczano na ze-
wnętrznych łukach i dachach
świątyń: ostrzegały przed złem
i jednocześnie przed nim chro-
niły. Początkowo wykonywano Dekoracyjne maszkarony na attyce krakowskich Sukiennic
je z kamienia, później – z blachy. Maszkaron to motyw dekoracyjny w formie stylizowanej głowy ludz-
W czasach gotyku we Francji kiej lub na pół zwierzęcej, o zdeformowanych rysach i najczęściej
przybierały fantazyjne formy: fantastycznej fryzurze. Stosowany był często w rzeźbie architekto-
twarzy ludzkich, paszczy zwierzę- nicznej – na zwornikach lub głowicach kolumn budowli w stylu goty-
cych, fantastycznych stworów. ckim, renesansowym i barokowym. Maszkarony można też zobaczyć
Najpiękniejsze z nich dekorują na fontannach, gdzie zwykle stanowią ujście wody.
katedrę Notre Dame w Paryżu. W Polsce najbardziej znane są maszkarony dekorujące krakow-
Z Francji rozpowszechniły się na skie Sukiennice. Terminem tym dawniej określano budynki handlowe
całą Europę.
umieszczane na środku rynków w europejskich miastach. Najczęściej
znajdowały się w nich kramy z suknem. Tego typu budowla znajduje
się również na Rynku Głównym w Krakowie. Po pożarze w połowie
XVI wieku krakowskie Sukiennice zostały odbudowane i wykoń-
czone w stylu renesansowym przez włoskiego rzeźbiarza Jana Marię
Padovano. Do budowli dodano attykę z maszkaronami, a także
ganki ze schodami od strony południowej i północnej. Dzięki temu
Sukiennice stały się nie tylko halą targową spełniającą ważne funk-
cje, ale obok ratusza, najbardziej reprezentacyjną budowlą miejską.
50