Page 36 - 881464_PLASTYKA_podrecznik_kl_7_ebook
P. 36
1.4 Jak powstają dzieła architektury?
Widok panoramiczny na architekturę Londynu, Wielka Brytania, 2019
Architektura jest sztuką budowania, czyli zamykania przestrzeni zgodnie
z potrzebami i możliwościami człowieka. Pojęcie to pochodzi od greckiego
słowa architekton, które oznacza głównego budowniczego. Przez wieki człowiek
zwiększał liczbę funkcji, jakie miały spełniać obiekty architektoniczne. Pierw-
sze wzniesione przez niego siedziby były nietrwałe i bardzo surowe. Z upływem
czasu zmieniające się warunki gospodarcze, rozwój nauki, techniki i kultury
wpływały na przemiany form architektonicznych. Oprócz spełniania funkcji
użytkowych architektura dostarcza również wrażeń estetycznych. To w niej
najpełniej widać zmiany, jakim podlegała sztuka na przestrzeni dziejów.
W każdym dziele architektonicznym można wyróżnić elementy konstrukcyj-
ne i dekoracyjne. Te pierwsze mają utrzymywać całą budowlę i zapewniać jej
trwałość. Wytwory architektury spełniają konkretne zadania wyznaczone przez
projektanta, które następnie uwzględnia budowniczy. Części dekoracyjne jedy-
nie upiększają budynek, pełniąc funkcje estetyczne. W nowoczesnej architektu-
rze często sama konstrukcja budowli stanowi jednocześnie ciekawą ozdobę.
Budowle można wznosić z różnych materiałów. Te murowane powstają
z tradycyjnego budulca, jakimi są np. kamień i cegła. Popularnym materia-
łem architektonicznym jest drewno. Współcześnie konstrukcja budynku może
mieć też elementy stalowe, żelbetowe lub szklane.
W starożytnym Egipcie oprócz kamiennych piramid wznoszono także okaza-
Zespół świątynny w Abu Simbel, łe świątynie z tego surowca. Zespół świątynny w Abu Simbel stanowią kamien-
Egipt, XIII w. p.n.e. ne budowle wykute w zboczu góry w czasach Ramzesa II Wielkiego. Wydrążono
Kamień jest tu zarówno elementem
konstrukcyjnym, jak i dekoracyjnym je w skale, wchodząc ponad 50 metrów w głąb masywu. Przy fasadzie świątyni
(kamienne posągi). ustawiono sześć posągów stojących króla i królowej o wysokości 10 metrów.
34