Page 37 - 881464_PLASTYKA_podrecznik_kl_7_ebook

Akwedukt Pont du Gard, Francja, I w. p.n.e.
W starożytności w rzymskich miastach budowano łaźnie, czyli termy. Wodę
do nich dostarczano poprzez system kamiennych akweduktów, czyli wodo-
ciągów. Akwedukty powstawały na terenie całego Cesarstwa Rzymskiego. Jed-
nym z najpiękniejszych jest zachowany do dziś Pont du Gard [czyt. pą di gar]
w południowej Francji. Konstrukcje wodociągowe składają się z szeregu tuneli
i mostów, które wzniesiono z bloków kamiennych bez użycia zaprawy. Starożyt-
ne cuda sztuki inżynieryjnej stały się również elementami dekoracyjnymi miast
i ich okolic dzięki zastosowaniu wysokich arkad.
Ważnym budulcem używanym w architekturze gotyku była cegła. Osiąg-
nięcia nauki, głównie geometrii, pozwoliły ówczesnym budowniczym na kon-
struowanie strzelistych katedr i innych budynków z charakterystycznymi ostry-
mi łukami.
Styl późnogotycki reprezentuje kościół św. Anny w Wilnie. Powstał na prze-
łomie wieków XV i XVI z fundacji wielkiego księcia litewskiego i późniejszego Kościół św. Anny, Wilno, XV/XVI w.
króla polskiego – Aleksandra Jagiellończyka. Fasada świątyni jest efektowna
i bogato zdobiona. Dzięki zastosowaniu do jej budowy 33 rodzajów ceglanych
kształtek konstrukcja sprawia wrażenie koronkowej.
Przez wieki budowano też przy użyciu naturalnego surowca – drewna. Nie-
zwykłym przykładem dzieła architektonicznego wzniesionego z tego materiału
jest kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Michała Archanioła
w Haczowie. Powstał on w pierwszej połowie XV w. Świątynia została wpisa-
na na listę UNESCO jako najstarszy, największy i najlepiej zachowany gotycki Kościół Wniebowzięcia NMP i św.
kościół drewniany o konstrukcji zrębowej w Europie. Michała Archanioła, Haczów, XV w.

35