Page 125 - przyroda 4

Przekonaj się

Badanie twardości skał i minerałów

Potrzebne materiały: kwarc, wysuszona bryłka gliny, gwóźdź, wykałaczka, plastikowy nożyk.

Przebieg doświadczenia:

1 Spróbuj zarysować kwarc paznokciem, wykałaczką i plastikowym nożykiem. Co obserwujesz?

2 Spróbuj zarysować kwarc gwoździem. Co możesz zauważyć?
3 Weź wysuszoną bryłkę gliny – spróbuj ją zarysować po kolei paznokciem, wykałaczką i nożykiem, a następnie
gwoździem. Co obserwujesz teraz?

Obserwacje: Zapisz w zeszycie swoje obserwacje.
Wniosek: Zapisz w zeszycie wniosek dotyczący twardości kwarcu i gliny.

W skrócie Ciekawe!

Skały znajdują się w ziemi i tworzą jej wierzchnią warstwę;
są zbudowane z minerałów.
Skały można podzielić na sypkie, zwięzłe i lite.

Przykładami skał sypkich są piasek i żwir, zwięzłych –
less i glina, a litych – granit, bazalt, wapień, węgiel kamienny, Sól spożywczą jadasz codziennie.
węgiel brunatny i piaskowiec. Może być ona wytworzona z soli
kamiennej, która jest skałą litą
składającą się prawie wyłącznie
z jednego minerału – halitu (na
Czy już umiesz? Sprawdź się! zdjęciu).

1 Podaj po dwa przykłady skał: sypkich (luźnych), zwięzłych i litych
i wyjaśnij, czym się one różnią między sobą. Ciekawe!

2 Na podstawie dostępnych źródeł informacji podaj kilka
przykładów skał – innych niż opisane w podręczniku.

3 Sprawdź, czy w twoim domu znajdują się skały lub przedmioty
wykonane ze skał. Podaj przykłady.
Najtwardszym minerałem wystę-
4 Na podstawie dostępnych źródeł informacji wymień pującym na ziemi jest diament.
przykłady zastosowania skał w budownictwie, nauce lub innej Jest tak twardy, że można go za-
dziedzinie życia.
rysować tylko innym diamentem.
5 Czy w drodze do szkoły widzisz skały leżące na powierzchni ziemi? Oszlifowany diament nazywamy
Jeśli tak, czy potrafi sz podać ich nazwy? brylantem (po prawej).

123

07.10.2022 11:59:29
1007_883353_przyroda_KL4_2022_LIFTING_DRUK.indd 123
1007_883353_przyroda_KL4_2022_LIFTING_DRUK.indd 123 07.10.2022 11:59:29