Page 22 - przyroda 4

Gdy obserwujemy dane zjawisko, często zadajemy sobie różne pyta­
nia: Dlaczego tak się dzieje? Jak to możliwe? Aby znaleźć odpowiedź,
warto przeprowadzić doświadczenie.
Doświadczenie to działanie, które polega na tym, że badacz ce­
Doświadczenie to celowe
działanie, które polega na tym, lowo wprowadza zmianę do otoczenia organizmu albo powodującą
że badacz wprowadza jakąś inny przebieg zjawiska, aby poszukać odpowiedzi na postawione py­
zmianę do otoczenia organizmu tanie badawcze. Badacz sprawdza, jak wprowadzona zmiana wpły­
albo zmianę powodującą wa na wybrany organizm czy zjawisko przyrodnicze. W poprawnie
inny przebieg zjawiska, w celu zaplanowanym doświadczeniu można wyróżnić kilka etapów.
znalezienia odpowiedzi na Poczuj się badaczem przyrodnikiem i przeprowadź dwa doświad­
postawione pytanie badawcze czenia według podanych instrukcji.

Sprawdź, co się stanie z rodzynkami, jeśli włożysz je do wody na dłuższy czas.
Sprawdź, czy kwiaty cięte pobierają wodę. Co się stanie, gdy biały goździk włożysz do wody z barwnikiem?

Krok po kroku

Ćwiczenie w klasie. Jak przeprowadzać doświadczenia?

Etapy doświadczenia Przykładowe doświadczenie

Stawiam pytanie badawcze. Czy rodzynki zmienią swój wygląd po włożeniu do wody?
Formułuję przypuszczalne 1. Rodzynki pozostawione w wodzie zmienią swój wygląd.
odpowiedzi na pytania badawcze 2. Rodzynki pozostawione w wodzie nie zmienią swojego wyglądu.
(hipotezy).

Planuję doświadczenie Pojemnik z wodą, rodzynki (około 20 sztuk).
i przygotowuję potrzebne materiały.

Przeprowadzam doświadczenie. Opis czynności:
1. Włóż rodzynki (połowę) do pojemnika z wodą – jest to próba badawcza
(doświadczalna).
2. Pozostałe rodzynki zostaw bez wody – jest to próba kontrolna.
3. Odstaw rodzynki na 30 minut.

Dokonuję obserwacji. Rodzynki zanurzone w wodzie napęczniały, stały się jędrne i gładkie. Rodzynki
bez wody nie zmieniły swojego wyglądu. Nadal są suche i pomarszczone.

Wyciągam wnioski. Rodzynki chłoną wodę.
Sprawdzam, czy hipotezy W próbie badawczej rodzynki napęczniały.
się potwierdziły (są prawdziwe W próbie kontrolnej rodzynki są suche,
lub fałszywe). pomarszczone.
1. Rodzynki pozostawione w wodzie
zmienią swój wygląd – prawda.
2. Rodzynki pozostawione w wodzie nie
zmienią swojego wyglądu – fałsz.

20

07.10.2022 11:54:50
1007_883353_przyroda_KL4_2022_LIFTING_DRUK.indd 20 07.10.2022 11:54:50
1007_883353_przyroda_KL4_2022_LIFTING_DRUK.indd 20