Page 18 - przyroda 4

TAJNIKI

MIKROSKOPOWANIA

Anegdota głosi, że około 350 lat temu w holender- A gdyby w taki sam sposób oszlifować kawałki szkła,
skim mieście Delft kupiec handlujący tkaninami, których używam do liczenia nitek?”. Myśl była tak in-
Antonie van Leeuwenhoek [czyt. antoni fon lewen- trygująca, że pomysłowy przedsiębiorca nie dojadł-
huk] jadł swoją ulubioną zupę z soczewicy. Zupa była szy zupy, pobiegł do pracowni. Okazało się, że oszli-
wyśmienita, ale humor psuła mu myśl o kolejnym fowane szkła dawały znacznie powiększony obraz!
dniu ciężkiej pracy. O jakości i cenie sprzedawanych W języku polskim „soczewka” to dawna nazwa „so-
tkanin decydowała liczba cienkich, prawie niewi- czewicy”... Nie wiemy, ile prawdy zawiera ta zabawna
docznych nitek, z których wykonany był materiał. Do historyjka, ale wiadomo, że Antonie van Leeuwenhoek
ich liczenia używano małych kawałków szkła, które opanował umiejętność wytwarzania małych szkla-
trochę powiększały obraz… Antonie spojrzał na ta- nych soczewek i zbudował mikroskop. Przeszedł do
lerz pełen zupy i pomyślał: „Natura wytworzyła bar- historii jako pierwszy człowiek, który zobaczył bakte-
dzo gładkie, wypukłe z obu stron ziarna soczewicy. rie i krwinki nadające krwi czerwoną barwę.
Piotr Ostrowski
Ziarna soczewicy

Jak korzystać

z mikroskopu?

Umieść preparat na stoliku mikroskopu i przy-
1
twierdź go specjalnymi „łapkami”.
Soczewka wypukła
Za pomocą lusterka skieruj światło do góry,
2 aby oświetlić preparat (jeżeli mikroskop wypo-
Mikroskop
sażony jest w żarówkę, wystarczy ją włączyć).
świetlny okular Nad preparatem ustaw obiektyw o małym po-
3
większeniu.
śruba
makrometryczna Patrz przez okular na obraz preparatu, który
4
ukaże się, gdy odpowiednio pokręcisz śrubą
makrometryczną.
śruba
mikrometryczna Wyreguluj ostrość obrazu za pomocą śruby
5 mikrometrycznej.
obiektywy Jeśli chcesz oglądać obraz w dużym powięk-
statyw
z podstawą 6 szeniu, ustaw preparat na środku pola widze-
stolik nia, a nad oglądanym preparatem obiektyw
o większym powiększeniu. Im bardziej powięk-
lusterko szony obraz, tym bliżej preparatu znajduje się
preparat obiektyw, należy zatem uważać, by nie zgnieść
mikroskopowy szkiełka.

16

07.10.2022 11:54:41
1007_883353_przyroda_KL4_2022_LIFTING_DRUK.indd 16 07.10.2022 11:54:41
1007_883353_przyroda_KL4_2022_LIFTING_DRUK.indd 16