Page 104 - 881312_TECHNIKA
P. 104
Jeśli do środka zwojnicy wprowadzimy łatwo magnesujący się ma-
teriał, np. stalowy pręt, nastąpi wzmocnienie istniejącego już pola
magnetycznego. W ten sposób powstanie elektromagnes. Ele-
ment ten znalazł zastosowanie w urządzeniu, które na pewno znasz
ze szkoły – jego dźwięk wyznacza rozpoczęcie i zakończenie każ-
dej lekcji oraz przerwy. Tak, to dzwonek elektryczny. Zasada jego
działania jest bardzo prosta: po zamknięciu wyłącznika (naciśnięcie
przycisku) przez uzwojenie płynie prąd elektryczny, a elektromagnes
przyciąga młoteczek do dzwonka, co powoduje przerwanie obwo-
du elektrycznego. Następnie sprężyna odciąga młoteczek na swoje
miejsce – obwód znów się zamyka i płynie przez niego prąd. Te dwa
etapy powtarzają się do momentu otwarcia wyłącznika dzwonka
(puszczenie przycisku).
Dzwonek elektryczny Elektromagnesy wykorzystuje się również do produkcji głośników,
mikrofonów, elektrozamków.
Tranzystor służy do wzmacniania sygnałów elektrycznych. Ma
trzy końcówki (elektrody): emiter (E), bazę (B) i kolektor (C). Tranzy-
story występują w większości urządzeń elektrycznych i elektronicz-
nych, montuje się je m.in. w urządzeniach AGD i RTV, pojazdach
elektrycznych i hybrydowych. Warto wiedzieć, że produkowane
obecnie procesory umieszczane w komputerach czy smartfonach
mogą zawierać nawet kilka miliardów tranzystorów.
Recykling odpadów elektronicznych
Różne rodzaje tranzystorów W państwach należących do Unii Europejskiej każdy obywatel ma
obowiązek segregowania odpadów. Dotyczy to również elektrood-
padów, czyli zużytych sprzętów elektrycznych i elektronicznych.
Zgodnie z przyjętymi zasadami muszą one trafiać do recyklingu.
Dlatego w każdej miejscowości w Polsce od mieszkańców odbierany
jest niedziałający sprzęt wielko- i małogabarytowy, m.in. urządzenia
RTV i AGD. Ponadto w dużych sklepach z materiałami budowlany-
mi, elektroniką, a nawet w marketach często są wystawione pojem-
niki, do których można wrzucić zużyte świetlówki, baterie oraz małe
urządzenia elektryczne i elektroniczne. Istnieją też firmy specjalizu-
Procesor komputerowy jące się w zbieraniu elektrośmieci, nierzadko oferują one bezpłatny
odbiór starego sprzętu wprost z domu.
Warto segregować elektroodpady. Zawierają one bowiem cenne
metale, jak srebro, platyna, złoto czy miedź, które w procesie recyklin-
gu można odzyskać i ponownie wykorzystać. Ze starych telewizorów
i monitorów pozyskuje się szkło i tworzywa sztuczne, a zużyte świet-
lówki prawie w 90% nadają się do przetworzenia. Należy pamiętać,
102
