Page 146 - wos 8

6.4. Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce

Podejmij temat z Jak myślisz, czy warto brać udział w wymianach młodzieży szkolnej
i poznawać przedstawicieli innych narodów? Odpowiedź uzasadnij.

Polacy i osoby innych narodowości
Polska od stuleci była państwem wielu narodów i kultur. Jeszcze w pierwszej
połowie XX wieku, przed wybuchem II wojny światowej, na terenie odrodzo-
nego po okresie zaborów państwa polskiego mieszkało ponad 10 milionów
przedstawicieli innych narodowości. Wojna przyniosła jednak pod tym wzglę-
dem wielkie zmiany. W wyniku zagłady Żydów, zmiany granic oraz powo-
jennych akcji przesiedleńczych Polska stała się w zasadzie krajem jednolitym
narodowo.
Nie znaczy to jednak, że w Polsce nie mieszkają przedstawiciele innych

Spis powszechny – odbywający narodowości. W spisie powszechnym, który odbył się w 2011 r., prawie
się mniej więcej co 10 lat, 600 tysięcy obywateli Polski (ok. 1,5%) zadeklarowało wyłącznie narodowość
od momentu odzyskania przez Polskę niepolską. Przedstawicieli innych narodowości nazywa się ogólnie mniejszo-
niepodległości, spis dostarczający ściami narodowymi i etnicznymi. Wymienione mniejszości to grupy lu-
szeregu informacji dotyczących
ludności Polski i warunków jej dzi zamieszkujące obszar danego państwa, mające inne pochodzenie etniczne
bytowania. W 2011 r. odbył się i wyraźnie odróżniające się od większości społeczeństwa kulturą i tradycją,
spis pod nazwą Narodowy Spis a często także religią. Świadome są swoich losów historycznych i dążą do za-
Powszechny Ludności i Mieszkań. chowania własnego języka. Mniejszości etniczne, w odróżnieniu od mniejszo-
W 2021 r. zorganizowano kolejny spis. ści narodowych, nie mają swojego państwa. Na przykład mniejszość niemiecka
w Polsce utożsamia się z narodem niemieckim, którego państwem są Niemcy
leżące za zachodnią granicą Polski. Mnejszości romska czy tatarska w Polsce
nie utożsamiają się z narodem zorganizowanym we własne państwo, gdyż ta-
kiego państwa nie ma.

Jakie mniejszości narodowe mieszkają w Polsce?

Polskę zamieszkuje kilkanaście mniejszości. Dane liczbowe dotyczące mniej-
szości wymienionych w Ustawie o mniejszościach narodowych i etnicz-
nych oraz o języku regionalnym zostały przedstawione w tabeli oraz na
Ciekawe! wykresie (patrz strona 145).

Przed II wojną światową Polska była Najliczniejszą mniejszością narodową są Niemcy zamieszkujący przede
państwem wielonarodowym. Około 1/3 wszystkim województwo opolskie i – w mniejszym stopniu – województwo
ludności całego kraju stanowiły mniej- śląskie. Obecność mniejszości niemieckiej na Śląsku jest związana z fak-
szości narodowe i etniczne. Najwię- tem, że region ten przez wieki należał kolejno do monarchii Habsburgów,
cej było Ukraińców, Żydów, Białorusi-
nów i Niemców. Mniejszość żydowska Królestwa Pruskiego i Niemiec. Tylko niewielka część Górnego Śląska była
w II Rzeczypospolitej liczyła ponad 3 mi- częścią II Rzeczypospolitej w latach 1921–1939. Dopiero po II wojnie świa-
liony osób. towej Polsce przyznano niemal cały Śląsk. Obecna mniejszość niemiecka

144