Page 17 - biologia5
P. 17
Więcej na temat [μm]
komórka mięśniowa
komórka tłuszczowa
Rozmiary komórek 200
żeńska komórka
Komórki są zróżnicowane nie tylko rozrodcza
pod względem kształtu, ale i wiel- 150 plemnik
kości. U ramii indyjskiej mogą
mieć one długość nawet 50 cen- 100 krwinka
tymetrów – to rekordowa wiel- czerwona
kość w świecie roślin. Jednymi 50
z najdłuższych komórek u zwierząt
są natomiast komórki nerwowe
żyrafy, które osiągają nawet 450 0
centymetrów. Większość komó-
rek jest jednak znacznie mniej- Jedną z największych komórek człowieka jest komórka tłuszczowa, a ma zaledwie
sza. Można je oglądać dopiero 150 mikrometrów. Krwinka czerwona ma tylko 8 mikrometrów. Oznacza to, że tysiąc
pod mikroskopem, który wielo- krwinek czerwonych ułożonych w jednym rzędzie miałoby długość ziarenka ryżu
krotnie powiększa obraz obser- Mikrometr [μm] – jedna tysięczna milimetra, czyli jedna milionowa metra.
wowanych obiektów. 1 μm = 0,001 mm = 0,000001 m
W skrócie
Jądro komórkowe, błona komórkowa, ściana komórkowa, cytoplazma, mitochondrium, wakuola
i chloroplast to podstawowe elementy budowy komórki.
W komórce bakteryjnej nie ma wielu organellów, które są obecne w komórkach roślinnych i zwierzęcych
(np. jądra komórkowego i mitochondrium).
Białka, cukry, tłuszcze, kwasy nukleinowe, woda i sole mineralne to podstawowe związki chemiczne
występujące w organizmach. Odgrywają bardzo ważną rolę, głównie jako składniki budulcowe
oraz źródło energii.
Do najważniejszych pierwiastków budujących ciała organizmów należą: węgiel, wodór, tlen, azot,
siarka i fosfor.
Czy już umiesz? Sprawdź się!
1 Wyjaśnij, dlaczego pierwiastki biogenne są określane jako „tworzywo życia”.
2 Podaj funkcje trzech wybranych związków chemicznych występujących w organizmie.
3 Wymień organella, które pozwolą na odróżnienie komórki:
a) roślinnej od zwierzęcej,
b) roślinnej od bakteryjnej,
c) zwierzęcej od bakteryjnej.
15
0625_Biologia_5_.indd 15 25.06.2018 13:26:42