Page 140 - biologia 6
P. 140

Hibernacja – stan organizmu,            Innym sposobem na przetrwanie chłodów jest sen (hibernacja).
       w którym zwalnia serce,              Ssaki potrzebują dużo energii, by utrzymać stałą temperaturę ciała.
       zmniejsza się częstość               Dlatego na czas zimy praca ich całego organizmu (w tym bicie serca
       oddechów oraz obniża się             i częstość oddechów) zostaje wielokrotnie spowolniona, a temperatu-
       temperatura ciała.                   ra ciała ulega obniżeniu. To przystosowanie stosują między innymi

       Gawra – schronienie                  nietoperze, susły, świstaki, jeże i niedźwiedzie. Najpierw intensywnie
       niedźwiedzia na czas snu             żerują, by zwiększyć ilość tkanki tłuszczowej i masę ciała, a później
       zimowego. Znajduje się               szukają  odpowiedniej  kryjówki.  Jeże  zwinięte  w  kulkę  hibernują
       często w pieczarach lub pod          w  stercie liści,  nietoperze w  jaskiniach,  susły  i  świstaki  w  norach,
       przewróconymi drzewami.              a niedźwiedzie – w gawrach.
       Zwierzę mości kryjówkę mchem
       i gałęziami.                         Jak człowiek wpływa na różnorodność kręgowców?
                                            Rozwój cywilizacji, zawłaszczanie coraz to nowych obszarów pod
                                            uprawy  i  zabudowania,  wycinka  lasów,  bezprawne  polowania,
                                            usuwanie  śródpolnych  zadrzewień  i  krzewów  sprawiają,  że  wiele
                                            zwierząt traci miejsce do życia. Budowa nowoczesnych dróg nie-
                                            jednokrotnie dzieli duże kompleksy leśne, a co za tym idzie terytoria
                                            mieszkańców lasu. Wędrujące zwierzęta giną pod kołami samocho-
                                            dów: jeże zbierające dżdżownice, płazy wędrujące na gody, zające,
                                            sarny czy lisy. Rozwiązaniem tego problemu są kładki, którymi zwie-
                                            rzęta mogą się bezpiecznie przemieszczać.
                                               Zagrożeniem dla ptaków są linie wysokiego napięcia i wiatraki.

       4.26    Mało brakowało,              Latarnie morskie dezorientują ptaki wędrujące nocą, przez co giną
       a żubry oglądalibyśmy tylko          one z wycieńczenia lub rozbijają się o wieże.
       na zdjęciach. Dzięki hodowli            Zmiany, które wprowadzamy na rzekach również nie służą bio-
       znów żyją w środowisku               różnorodności. Zapory wodne uniemożliwiają przemieszczanie się
       przyrodniczym, m.in. w Puszczy       ryb w obu kierunkach. Spuszczanie ogrzanej wody z elektrowni też
       Białowieskiej                        oddziałuje negatywnie na organizmy.
                                               Konkurencja  między  człowiekiem  a  zwierzętami  o  przestrzeń
                                            oraz  pokarm  nie  kończy  się  dobrze  dla  tych  drugich.  Tępienie
                                            ptaków drapieżnych polujących na drób i inne zwierzęta domowe
                                            doprowadziło  do  drastycznego  zmniejszenia  liczby  drapieżników.
                                            Ten sam los spotyka wilki i kormorany.
                                               Ciągle zabija się objęte ochroną żmije ze strachu przed ukąsze-

                                            niem. Przy okazji giną inne pełzające zwierzęta – zaskrońce i padalce.
                                               Nadmierne rybołówstwo i myślistwo również zaburzają równo-
       4.27    Postęp cywilizacyjny
       niesie ze sobą także negatywne       wagę w przyrodzie. Wycinka lasów, nadmierne polowania i dawne
       skutki. Unowocześnienie              wojny wytrzebiły np. żubry (il. 4.26), których obecność w środowi-
       rolnictwa sprawiło, że w Polsce      sku przyrodniczym udało się odtworzyć dopiero z hodowli. Nieroz-
       wyginęły dropie – ptaki żyjące       sądne polowania sprawiły, że głuszec jest w Polsce ptakiem rzadkim,
       na rozległych polach                 a drop (il. 4.27) wyginął całkowicie.

                                        138



   0604_881341_Biologia_6_DRUK.indd   138                                                                     04.06.2019   11:34:50
   135   136   137   138   139   140   141   142   143   144   145