Page 144 - biologia 6

Zagrożenia płynące ze strony zwierząt
Dla człowieka niebezpieczne są zwierzęta, które przenoszą choroby. Te dziko żyjące, które wbrew swej na-
turze nie boją się ludzi, mogą być zarażone wścieklizną, dlatego nie wolno do nich podchodzić. Domo-
we psy i koty chroni się przed tą chorobą, stosując szczepienia. Innymi chorobami wirusowymi, którymi
może zarazić się człowiek są grypa świńska lub grypa ptasia. Ta pierwsza jest groźna dla osób star-
szych i dzieci. Trudną do leczenia włośnicę wywołuje nicień pasożytujący w ciele świń i dzików. Z tego
powodu należy kupować przebadane mięso wieprzowe i spożywać je koniecznie po obróbce termicznej.
Niektóre zwierzęta mogą konkurować z człowiekiem o pożywienie. Chętnie korzystają z łatwo
dostępnego pokarmu, który można zdobyć na polach uprawnych (np. myszy i norniki), w sadach lub
polując na zwierzęta gospodarskie. Nie należy jednak ich bezwzględnie tępić, gdyż odgrywają także po-
żyteczną rolę, również dla człowieka. Ptaki zjadają duże ilości owadów, w tym tych powodujących straty
w rolnictwie, a niektóre gatunki ptaków szponiastych (np. myszołowy) polują na gryzonie.

4.33 Szpaki chętnie zjadają owoce 4.34 Jastrzębie polują m.in. na gołębie, a czasami
na młody drób

Zwierzęta w medycynie, nauce, edukacji i sporcie

Postęp medycyny nie byłby możliwy bez wykorzystania zwierząt do badań nad tworzeniem nowych
leków. Szczury, myszy, świnki morskie (obecnie kawie domowe), a także makaki królewskie są wyko-
rzystywane jako zwierzęta doświadczalne w biologii, medycynie i psychologii. Dzięki temu poznaje się
mechanizmy rozwoju chorób, a także testuje nowe metody leczenia. Testy na zwierzętach są ściśle re-
gulowane przepisami prawa. Do ich przeprowadzania konieczna jest zgoda komisji etycznych. Obecnie
obowiązuje zakaz wykorzystywania zwierząt do testowania kosmetyków (il 4.35).
Niektóre substancje produkowane przez zwierzęta pozyskuje się do wyrobu leków, np. z wydzieliny
drzewołaza trójbarwnego powstaje silny lek przeciwbólowy. Zwierzęta mają także swój udział w bada-

niach kosmosu (il. 4.36).
Obecnie wiele działów techniki, m.in. automatyka, mechanika i elektronika, wykorzystuje rozwią-

zania podpatrzone w naturze (il. 4.37). Nauka zajmująca się poznawaniem budowy i funkcjonowa-
nia organizmów oraz zastosowaniem tej wiedzy w inżynierii to bionika.

142

0604_881341_Biologia_6_DRUK.indd 142 04.06.2019 11:35:01