Page 142 - biologia 6
P. 142

4.4       Ludzie i zwierzęta





       Podejmij temat                            z  Które zwierzęta są dla człowieka ważne?

                                                 z  Z jakimi zwierzętami przyjaźni się człowiek?






       Znaczenie zwierząt dla człowieka na przestrzeni wieków

       Człowiek (łac. Homo sapiens – człowiek rozumny) pojawił się na Ziemi ok. 200 tysięcy lat temu. Jak każdy
       drapieżnik polował wówczas na dziko żyjące zwierzęta, podbierał jaja ptaków i gadów, odżywiał się też
       małżami i ślimakami. Zwierzęta były przede wszystkim źródłem pokarmu. W czasach prehistorycznych
       ludzie polowali na duże ssaki i w ten sposób pozyskiwali nie tylko mięso, ale także skóry do ochrony
       przed zimnem. Z kości i rogów wykonywali narzędzia lub ozdoby. Z morza i wód śródlądowych pozy-
       skiwali ryby na pokarm.
          Nie wiadomo dokładnie, kiedy zaczęto hodować zwierzęta. Najwcześniej udomowiono psa (il. 4.28),
       natomiast pierwszymi udomowionymi zwierzętami gospodarskimi były owce i kozy. Tak jak dzisiaj do-
       starczały one świeżego mleka, mięsa, skór oraz wełny do wyrobu tkanin.
          W VIII tysiącleciu p.n.e., czyli ok. 10 tysięcy lat temu, koczowniczy tryb życia ludzi zaczął zmieniać
       się na osiadły, gdyż zaczęto uprawiać ziemię – proces ten nazywamy rewolucją neolityczną. Wtedy tak-
       że prawdopodobnie zaczął się rozwijać chów zwierząt. Dotychczasowy sposób zdobywania pożywienia
       polegający na zbieractwie i myślistwie został wzbogacony o uprawę roślin.
          W tym samym czasie udomowiono krowy (il. 4. 29), a tysiąc lat później – świnie (il. 4.30), które zaczęto
       hodować dla mięsa, tłuszczu, skór oraz szczeciny. Udomowienie ptaków zapewniło ludziom dostęp do
       mięsa drobiowego, jaj oraz pierza.



                   11 000 lat temu     9 000 lat temu                                   5 000 lat temu
                                                             7 500 lat temu  5 000 lat temu



         15 000 lat temu     9 000 lat temu         8 000 lat temu                             3 000 lat temu
                                                                                                        2 500 lat temu
                                                                   6 000 lat temu




       tysiąclecia                   PREHISTORIA                                   STAROŻYTNOŚĆ       p.n.e. n.e.
                                     IX     VIII    VII     VI      V       IV      III     II      I       I

         ok. 200 000 lat temu                  poł. VIII tysiąclecia p.n.e.                   poł. II tysiąclecia p.n.e.
         – pojawienie się człowieka rozumnego    – rewolucja neolityczna                      – początki ery żelaza

       4.28    Udomowienie zwierząt na osi czasu

                                        140



   0604_881341_Biologia_6_DRUK.indd   140                                                                     04.06.2019   11:34:55
   137   138   139   140   141   142   143   144   145   146   147