Page 214 - biologia 7

Więcej na temat

Kontrola wydzielania hormonów tropowych przez układ nerwowy

Podwzgórze to część mózgu, która kontroluje wydzielanie hormonów z przysadki. To tutaj – dzięki wydziela-
nym przez podwzgórze neurohormonom – dochodzi do połączenia funkcji układów nerwowego i hormonalnego
w sterowaniu organizmem. Przysadka jest zbudowana z 2 części: nerwowej i gruczołowej. W części gruczołowej są
produkowane hormony tropowe. To one są pod kontrolą neurohormonów wydzielanych w podwzgórzu. Do części
nerwowej przysadki docierają 2 hormony produkowane przez podwzgórze – oksytocyna i wazopresyna. Stąd
wydzielane są do krwiobiegu, gdy jest na nie zapotrzebowanie. Oksytocyna odpowiada m.in. za wywołanie skur-
czów porodowych, a wazopresyna podwyższa ciśnienie krwi i kontroluje poziom wody w organizmie.

Ciekawe! Jak działają hormony?
komórki wydzielające komórki Hormony regulują działanie ściśle określonych komórek. Aby komórki były
insulinę wydzielające
enzymy wrażliwe na dany hormon, czyli mogły zareagować na jego działanie, muszą
trawienne mieć odpowiednie receptory. Receptory działają jak zamki, do których hor-

mony pasują jak klucze (il. 8.3). Połączenie hormonu z receptorem wywołuje
uruchomienie danego procesu komórkowego, np. w przypadku insuliny pro-
wadzi to do pobierania glukozy z krwi do komórek.

naczynia hormony wiążą się z właściwymi
krwionośne komórki komórka gruczołu dokrewnego hormon dla nich receptorami
wydzielające glukagon

Trzustka to bardzo ważny narząd w or-
ganizmie człowieka. Pełni jednocześnie
2 funkcje: wydziela hormony i enzymy
trawienne. Komórki produkujące insuli-
nę i glukagon są zgrupowane w tzw. wy-
spach Langherhansa [czyt. langerhansa].
Są one otoczone komórkami wydziela- naczynie włosowate komórka niewrażliwa receptory
jącymi enzymy niezbędne do trawienia na działanie hormonu
wszystkich składników pokarmowych. 8.3 Transport hormonów i działanie receptorów

W skrócie Czy już umiesz? Sprawdź się!

Układ dokrewny składa się z gruczołów dokrewnych, 1 Wymień poznane gruczoły dokrewne.
które wydzielają hormony do krwi.
2 Wytłumacz, które komórki są wrażliwe na działanie
Hormony regulują pracę tkanek i narządów. hormonu.

Działanie hormonów jest możliwe dzięki 3 Wyjaśnij, dlaczego hormony mogą regulować
występowaniu specjalnych receptorów w komórkach. działanie narządów, które są oddalone od miejsca
produkcji danego hormonu. Podaj odpowiedni
Głównymi gruczołami dokrewnymi są: przysadka, przykład.
tarczyca, trzustka, nadnercza, szyszynka
i gruczoły płciowe.

212

06.12.2022 16:43:31
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 212 06.12.2022 16:43:31
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 212